عنوان
|
واکاوی شخصیت «نی » و «حی » در منظومۀ نینامۀ مولانا و رسالۀ حی بن یقظان ابن طفیل
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپشده در مجلات علمی
|
کلیدواژهها
|
نی، حی بن یقظان، مولوی، ابن طفیل، وقواق، نیستان
|
چکیده
|
عرفا و فلاسفۀ اسلامی در بیان افکار و اندیشه های خود همواره از رمز و نماد بهره می-گرفتند؛ به گونه ای که در آثار شیخ اشراق سهرودی عارف و فیلسوف ایرانی رمز و نمادگرایی عرصۀ گسترده ای را اشغال کرده است. در این که رمز خاص زبان عرفا است شکی نیست. این امر در برگزیدن سبک تمثیلی مثنوی معنوی مشهود است و در آثار عرفایی چون سنایی و عطار نیشابوری دیده می شود؛ اما رمزگرایی در میان فلاسفه کم تر استفاده شده است. در این میان داستان «حی بن یقظان» به عنوان یکی از معدود داستان-های رمزی- فلسفی، مورد توجه فلاسفه ای چون ابن طفیل، شیخ اشراق و ابن سینا و پیش از این ها افلاطون قرار گرفته است. ابن طفیل و مولانا با به نمایش گذاشتن شخصیت های «نی» و «حی» ذات جستجوگر انسانِ در پی حقیقت گمشده را به تصویر کشیده اند. بدین-سان مولانا و در مقابل، ابن طفیل دو شخصیت جداگانه یکی در حوزۀ عرفان و دیگری در حوزۀ فلسفه و اندیشه پدید آورده اند. نوشتار حاضر می کوشد تا در چشم اندازی تطبیقی و با روش توصیفی- تحلیلی، همگونی ها و ناهمگونی ها و ابعاد و وجوه این دو شخصیت را بر پایۀ مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی بررسی کند تا هم اندیشی های فلاسفه و عرفا و میزان قرابت و نزدیکی آن دو را نشان دهد.
|
پژوهشگران
|
سیدمهدی مسبوق (نفر اول)، شهرام دلشادتنیانی (نفر دوم)
|