|
عنوان
|
مطالعه در خصوص تاریخچه، جایابی و ساختار هگمتانه مادی
|
|
نوع پژوهش
|
مقاله ارائه شده کنفرانسی
|
|
کلیدواژه‌ها
|
ماد، هگمتانه، همدان، تپه مصلی
|
|
چکیده
|
از زمان اولین اشاره منابع تاریخی ) 549 ق.م(، هگمتانه یا همدان دوره اسلامی به عنوان یکی از کهن ترین شهرها و شاید نخستین شهری که اقوام ایرانی بنیان نهادند، شهرت بسیاری یافت. ب یشک بخشی از این شهرت ب هدلیل انتساب این شهر به مادها و اولین سلسله ایرانی است. فعالی تهای باستان شناسی برای کشف آثار هگمتانه مادی، سابق هی صد ساله دارد. با این حال این فعالیت ها تاکنون منجر به کشف آثاری از این شهر نامور نشده است. این مساله در کنار ابهامات دیگری که در خصوص وجود پادشاهی بزرگ ماد شکل گرفته، زمینه سردرگمی پژوه شگران حوضه ماد را فراهم ساخته است. ب یتردید دستیابی به هر گونه اطلاعاتی در خصوص پایتخت ماد، م یتواند شناخت بهتری از ساختار سیاسی و ماهیت دولت ماد فراهم سازد. در این راستا تلاش کردیم با بررسی میدانی و تجزیه و تحلیل مدارک و شواهد موجود، مدارک قابل اعتمادی در خصوص پایتخت ماد و جایابی و ساختار آن، و نیز دلایل عدم کشف آثار این شهر ارایه دهیم. منابع موجود تردیدی در وجود دولت ماد و پایتخت آ نها باقی نمی گذارند. ه مچنین مطابقت مکان آن را با محل کنونی شهر همدان تا یید م یکنند. از طرف دیگر مدارک نشان م یدهند که تمامی مراکز حاکمیتی و ار گهای دوره مورد بحث در بالای تپ هها و ارتفاعات قابل دفاع ساخته م یشدند و محل استقرار مردم عادی نیز در مجاورت آن شکل می گرفت. از آ نجا که تپه هگمتانه کنونی در دوره اشکانی و بر بستر طبیعی شکل گرفته و تپه پیسا نیز فاقد آثار دوره ماد است، تنها گزینه محتمل تپه مصلی است که بر اساس مدارک موجود از دوره اشکانی تا دوره قاجار محل استقرار قلعه شهر بوده و بقایای چنین قلع های بر اساس نوشت هها و عک سهای هوایی تا چند دهه اخیر بر سطح تپه باقی بوده است. در این راستا محل استقرار مردم عادی را نیز می توان در محل بافت قدیم شهر، با مرکزیت مسجد جامع جایابی کرد.
|
|
پژوهشگران
|
کاظم ملازاده (نفر اول)، معصومه طاهری دهکردی (نفر دوم)
|