عنوان	تحلیلی بر تفاوت‌های ساختاری بازار قدیمی شهر سنندج با بازارهای ایرانی
نوع پژوهش	مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها	تفاوت‌های ساختاری بازار قدیمی شهر سنندج بازارهای ایرانی دوره اسلامی
چکیده	مقدمه: از ویژگی شهرهای ایرانی در دوره اسلامی وجود عناصر مسجد، بازار و محله و ارگ حکومتی بود. عنصر بازار به عنوان شالوده شهر در‌برگیرنده ویژگی‌های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و جغرافیایی در فضایی واحد بود. بازار در گذر زمان در امتداد مهم‌ترین گذرهای شهر به صورت تدریجی شکل گرفته و گسترش می‌یافت. بازار قدیمی سنندج، که هم‌زمان با شکل‌گیری شهر و متأثر از اندیشه‌های شهرسازی مکتب اصفهان، به صورت یک‌باره ساخته شد، دارای تفاوت‌های ساختاری با سایر بازارهای ایرانی در دوره اسلامی است. هدف پژوهش: پژوهش حاضر بر آن است تا ویژگی‌های ساختاری بازار قدیمی شهر سنندج را با سایر بازارهای ایرانی مقایسه کند، تفاوت‌ها را آشکار نماید و به تفسیر و تشریح و علل و عوامل اثرگذار در ایجاد این تفاوت و تمایزها بپردازد. روش‌شناسی: این نوشتار به دلیل اتکا به داده‌های کیفی و روش‌های تفسیری متن، به لحاظ روش‌شناسی در گروه پژوهش‌های کیفی قرار می‌گیرد و روش اصلی تحلیل داده‌ها در آن، از نوع تحلیل محتوای کیفی هدایت شده است. تحلیل محتوا و کدگذاری براساس مفاهیم و مضامین برگرفته از مطالعات و پژوهش‌های مرتبط انتخاب شده و براساس آن به دسته‌بندی مؤلفه‌های شکل دهنده ساختار بازار پرداخته شده است. یافته‌ها و بحث: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که ساختار بازار قدیمی شهر سنندج از نظر مؤلفه‌های نحوه استقرار فضایی-‌کالبدی، ساختار شکلی و پیوستگی و اتصال فضایی با عناصر اصلی شهر (محلات، ارگ حکومتی و مسجد) با سایر بازارهای ایرانی دارای تفاوت است. نتیجه‌گیری: ویژگی‌های ساختاری و کالبدی بازار قدیمی سنندج تا حد زیادی نشأت گرفته از نقش سیاسی و نظامی شهر و ساختار شهر‌‌قلعه‌ای سنندج بوده و در طراحی و استقرار بازار، صرفاً بر بعد کالبدی با محوریت و مرکزیت قلعه حکومتی تأکید شده و بعد کارکردی شامل عملکردهای تجاری، اجتماعی، ارتباطی، فرهنگی و مذهبی در اولویت بنیان‌گذاران آن نبوده است.
پژوهشگران	محمدابراهیم زارعی (نفر اول)، هوشمند علیزاده (نفر دوم)، آرمان بهمنی اورامانی (نفر سوم)