مشخصات پژوهش

صفحه نخست /جداسازی و شناسایی مولکولی ...
عنوان جداسازی و شناسایی مولکولی اندوفیت‌های گیاه کَبَر (Caparis spinosa L.) و بررسی امکان سنتز برخی فلاونوئیدهای گیاهی توسط اندوفیت‌ها
نوع پژوهش پایان نامه
کلیدواژه‌ها اندوفیت، تنوع ژنتیکی، کَبَر، فلاونوئید
چکیده اندوفیت‌ها میکروارگانیسم‌هایی هستند که حداقل یک مرحله از چرخه زندگی خود را درون گیاهان بدون ایجاد علائم بیماری سپری می‌کنند. پژوهش حاضر به منظور شناسایی و بررسی تنوع اندوفیت‌های موجود در گیاه کَبَر انجام شد. نمونه‌برداری از 15 منطقه کشور انجام شد. از هر منطقه چهار گیاه (شامل برگ، ساقه، ریشه و میوه) انتخاب شد. نمونه‌ها پس از ضدعفونی سطحی بر روی محیط‌های کشت عمومی قرار گرفتند و اندوفیت‌ها خالص‌سازی شدند. در مجموع 72 جدایه قارچی به دست آمد، که در 6 رده و 10 جنس قرار گرفتند. بین جدایه‌ها 83/95 درصد متعلق به شاخه Ascomycota بودند. در این پژوهش گونه‌های Alternaria alternata و Aspergillus tubingensis بیشترین فراوانی را داشتند. حدود نیمی از قارچ‌های اندوفیت (25/49%) از دو منطقه خداآفرین و آب-‌بَر جدا شده بودند که به نظر می‌رسد حضور قارچ‌های اندوفیت در مناطق سردتر و کوهستانی بیشتر است. همچنین میزان کل درصد کلونیزاسیون اندوفیت قارچی و باکتریایی در گیاه کبر به ترتیب 25/11 و 50/37 درصد بود که بیشترین درصد قارچ در ریشه (00/50 درصد) و کمترین در میوه (17/4 درصد) مشاهده شد، که احتمال تأثیر همزیستی قارچ‌های خاکزی در مجاورت ریشه را بیشتر نمایان می‌سازد. از میان گونه‌های جداسازی شده گونه‌های Chaetomium globosum، Diaporthe foeniculina، Mucor circinelloides و Stemphylium vesicarium برای اولین بار از ایران و گونه‌ها‌ی قارچی شناسایی شده برای اولین بار در دنیا به عنوان قارچ اندوفیت گیاه کبر گزارش می‌شوند. در این پژوهش 93 ایزوله باکتری بازیابی شد و در نهایت، 18 ایزوله شناسایی شد. اکثر باکتری‌های اندوفیت جدا شده مؤثر بر Fusarium oxysporum، Rhizoctonia solani و Sclerotinia sclerotiorum مربوط به منطقه دهلران (ایلام) بود. اکثر سویه‌های زیست فعال مؤثر بر پاتوژن‌های مورد مطالعه متعلق به B. subtilis (CSI4) و S. rhizophila (CSZ10) بودند. از بین قارچ‌های اندوفیت جدا شده تنها دو قارچ (Alternaria alternata M28 و Paecilomyces maximus) قادر به تولید فلاونوئید روتین بودند. نتایج نشان داد که تولید روتین در بافت میسلیوم بیشتر از محیط خارج سلولی بود؛ به طوری که در A. alternata M28 و P. maximus به ترتیب حدود 5/67 و 56/5 برابر روتین در میسلیوم تولید شد. همچنین در بین باکتری‌ها به ترتیب 13 و 14 باکتری اندوفیت قادر به تولید روتین و کوئرستین بودند که بیشترین آن Aeromonas Sp. MB13 و کمترین در Alcaligenes faecalis MB3 مشاهده شد. این یافته‌ها می‌تواند برای کشاورزی، داروسازی، پزشکی و صنایع بیولوژیکی و بیوتکنولوژیکی مفید باشد.
پژوهشگران محمدرضا عظیمی مقدم (استاد راهنما)، علیرضا عزیزی (استاد راهنما)، محسن رجبی (دانشجو)، جلال سلطانی (استاد مشاور)