عنوان	پیشنهادات مقداماتی برای تعیین کاربری فضاهای مجموعه آثار معماری دستکند
نوع پژوهش	مقاله ارائه شده کنفرانسی
کلیدواژه‌ها	معماری دست‌کند، کاربری، لایه‌های برجا، نهشته‌های شیمیایی، باستان‌سنجی، آنالیز عنصری.
چکیده	در مطالعات مجموعه آثار معماری دست‌کند دو پرسش بنیادی؛ نوع کاربری آثار، تعیین زمان ایجاد و استفاده از آن‌ها مطرح است. اغلب در مورد کاربری فضاهای معماری دست‌کند فرضیات ابتدایی وجود دارد که بدون انجام پژوهش‌های باستان‌شناختی آن‌ها را مکان‌های مذهبی یا آیینی (آیین مهر یا آتشکده)، تدفینی، پناهگاهی، مخفگاهی و غیره نسبت می‌دهند. برای تعیین کاربری فضاهای معماری دست‌کند انجام کاوش‌های باستان‌شناختی امر ضروری است که باستان‌شناسان با توجه به مدارک مادی و لایه‌های برجا باستانی کاربری فضاهای معماری را تعیین ‌می‌کنند. باستان‌شناسان اغلب به صورت سنتی به بقایا و نهشته‌های فیزیکی توجه می‌کنند، اما متاسفانه در مجموعه آثار معماری دست‌کند به دلیل استفاده مکرر از فضاها در دوره‌های مختلف و پاک‌سازی بقایای مادی و لایه‌های دوره‌های پیشین، باعث می‌شوند تا باستان‌شناسان نتوانند در حین پژوهش‌ها به نهشته‌ها و لایه‌های برجا و فیزیکی دست یابند. به همین دلیل در فضاهای معماری دست‌کند غیر از نهشته‌های فیزیکی مطرح شده؛ نهشته‌های شیمیایی موجود در بافت و ساختار کف و دیواره‌های فضاها و یافته‌های منقول باستان‌شناختی (به ویژه سفال) برای تعیین کاربری فضاهای مذکور بسیار مهم و راهگشاست. بنابراین در پژوهش حاضر پیشنهادات مقدماتی برای چگونگی تعیین کاربری فضاهای معماری دست‌کند ارائه می‌شود تا بتوان با استفاده از نهشته-های فیزیکی (با استفاده از پژوهش‌های باستان‌شناختی) و یا نهشته‌های شیمیایی (مطالعات میان‌رشته‌ای و باستان‌سنجی) راهکارهای جدیدی برای کاربری فضاها نمود و بتوان به یکی از دو پرسش کلیدی مجموعه آثار معماری دست‌کند پاسخ داد. در مطالعه موردی این پژوهش با استفاده از نمونه سفالینه‌های مجموعه دستکند ارزانفود که بستر باستان‌شناختی آنها مشخص نبود نتایج حاصل نمونه‌های مختلف امکان انتساب آنها به بسترهای مختلف نظیر آشپزخانه، محیط تدفین و یا مکان‌های صنعتی و کارگاهی را فراهم ساخت.
پژوهشگران	اسماعیل همتی ازندریانی (نفر اول)