عنوان
|
معماری آرامگاههای سردابهای دور ۀ الیمائی خوزستان
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپشده در مجلات علمی
|
کلیدواژهها
|
اشکانی، الیمایی، خوزستان، تدفین، آرامگاه سردابهای.
|
چکیده
|
الیماییان از حکومتهای خودمختار و محلی بودند که طی دوره اشکانیان در جنوبغربی ایران، بهویژه دشت خوزستان حضور داشتند و صاحب فرهنگ و تمدنی غنی بودهاند. آثار متعددی شامل؛ معابد سنگیِ باشکوه، مقابرِ سرداب های پرتکلّف، انبوهی از نگارکندها، سکهها، گچبریها، پیکرکها و مجسم ههای فلزی از الیماییها بر جای مانده که همگی نشان از توانمندیشان در زمین ههای اقتصادی، سیاسی و حکومتداری است. با توجه به نتایج بررسیها و پژوهش های انجام گرفته در دوره الیماییِ خوزستان، همانند سایر نواحی قلمرو اشکانیان سنتهای تدفینی متعددی وجود داشته است. گونه خاص از تدفینهای این دوره میتوان به آرامگاههای سردابه- ای اشاره کرد که از محوطههای مختلف خوزستان از جمله صالح داوود، محوطه صنعتگران شهر شوش و گلالک شوشتر بهدست آمده است. در این پژوهش به گونۀ خاصی از آثار دوره الیمایی، یعنی آرامگاه های سردابهای پرداخته میشود و مهمترین پرسشهای مطرح عبارتند از: ویژگیهای مشترک معماری آرامگاههای سردابهای الیمایی کداماند؟ و مهمترین دلایل ایجاد آرامگاههای سردابهای الیمایی در خوزستان چیست؟ ماهیت پژوهش حاضر بنیادی و رویکرد آن توصیفی تحلیلی است؛ روش گردآوری اطلاعات نیز از طریق مطالعات کتابخانهای، شامل استفاده از کتب، گزارشها و برخی مقالات است. نتایج پژوهش نشان می دهد این آرامگاهها از نظر معماری دارای اشتراکاتی از جمله دسترسی به فضاهای زیرزمینی با ورودیهای راه پلهای شکل هستند و مصالح اصلی ساخت آنها عمدتاً از آجر و ملاط گچ بوده و فضای اصلی آنها دارای پوشش قوسیشکل است. همچنین شواهد نشان میدهد که احتمالاً آرامگاههای سردابه- ای دورۀ الیمایی از سنت تدفینی آرامگاههای زیرزمینی دوران ایلام میانی متأثر بوده است.
|
پژوهشگران
|
مسلم جعفری زاده (نفر اول)، اسماعیل همتی ازندریانی (نفر دوم)، فرهاد رهبر (نفر سوم)
|