عنوان	تحلیل کاربردشناختی سازوکارهای ادب ورزی در مفاهیم اخلاقی نهج البلاغه
نوع پژوهش	مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها	کاربردشناسی، ادب ورزی، مفاهیم اخلاقی، نهج البلاغه.
چکیده	کاربردشناسی یا پراگماتیس مطالعه‌ای دربارۀ ارتباط میان ساختار زبان و کاربرد آن است. یکی از مهمترین مؤلفه‌ها برای تحلیل کاربردشناختی متون، شناسایی شاخص‌های ادب‌ورزی است که هدف آن کشف شیوه‌های ادب‌ورزی و به‌گویی و نقش آن‌ها در انعکاس مفاهیم ضمنی است. از آنجا که مفاهیم ضمنی در کاربرد زبان پدیدار می‌شود بنابراین فهم آن‌ها در شناخت دو عامل بیرونی و درونی شکل می‌گیرد. پژوهش پیش‌رو با روش توصیفی- تحلیلی و با رویکرد کاربردشناختی، سی و یک پاره‌گفت نهج‌البلاغه در مقوله بخشندگی، بخل و صبر را بر اساس دسته‌بندی کتاب «المعجم الموضوعی لنهج‌البلاغه» مورد مطالعه قرار داده و شیوه‌های ادب‌ورزی در این پاره‌گفت‌ها را نقد و تحلیل نموده است. با بررسی راهبردهای ادب‌ورزی در موضوعات یادشده در نهایت این نتیجه حاصل شد که امام (ع) ضمن رعایت سازوکارهای ادب‌ورزی، مخاطب را آگاه‌ نموده و به او اطمینان می‌دهد تا کلام ایشان را پس از سنجش، ارزیابی، تعقل، تدبر و استدلال بپذیرد. در این راستا ایشان از راهبردهایی از قبیل ایجاد اشتیاق، اشاره به قدرت اختیار انسان، منعطف‌کردن ذهن، تلطیف سخن، همسوسازی هدف خود با هدف گوینده، افزایش آزادی عمل و غیره معانی افزوده‌ای مانند تذکر و یادآوری، هشدار دادن، آگاه‌کردن، بازداشتن، ترغیب کردن، بزرگداشت شأن مخاطب و مواردی از این قبیل، درخواست تجدید نظر دربارۀ یک مساله را به مخاطب القا کرده است بدون اینکه کوچک‌ترین خدشه‌ای به شخصیت مخاطب وارد کند.
پژوهشگران	اکرم ذوالفقاری (نفر دوم)