عنوان	آسیب‌شناسی معرفت‌شناختی دعا در فرهنگ شیعه
نوع پژوهش	مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها	دعا دعاپژوهی مقام رضا آسیب شناسی معرفتی دعای ناآگاهانه
چکیده	دعا از مهم‌ترین ابزار ارتباط با خداوند و پاسخ‌گوی نیاز فطری انسان در اتصال به منبع حقیقی عالم است. یکی از آسیب‌هایی که به مقوله دعا وارد می‌شود، آسیب‌های معرفت‌شناختی است. اگر شخص دعاکننده از نظر معرفتی دانش و بینش مناسبی نسبت به دعا، محتوا و کارکرد آن نداشته باشد، قطعاً کمال و تعالی مورد نظر اتفاق نخواهد افتاد. از این رو بررسی آسیب‌های معرفت‌شناسانه در دعا یکی از ضروری‌ترین بایسته‌های دعاپژوهی است که پژوهشگران را برآن می‌دارد در این زمینه تحقیقات مفصلی را انجام دهند. این نوشتار با بهره‌گیری از روش توصیفی - تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای از یک سو تبیین رابطه دعا و مقام رضا و از سوی دیگر رابطه دعا با تلاش و کوشش را برعهده دارد که در ظاهر متناقض به نظر آمده و هریک دیگری را از میدان به در می‌کند. به عبارتی اگر سخن از رضایت باشد، دیگر دعا و درخواست برای تغییر شرایط معنا نداشته و رضایت از مواهب الهی را مورد تردید قرار می‌دهد. اگر دعا امری نکوست، تلاش و کوشش چه جایگاهی در زندگی افراد دارد؟ یافته های تحقیق گواه بر آن است که هرچه بینش انسان نسبت به حق تعالی و اسماء و صفات او عمیق تر باشد مشکلات معرفت شناختی پیش نخواهد آمد، و شبهات متناقض نما در نسبت رضا و دعا دفع خواهد گردید.
پژوهشگران	حسن سجادی (نفر سوم)