عنوان	شناسایی و اولویت‌بندی مناطق مستعد گردشگری عشایری در استان همدان
نوع پژوهش	مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها	گردشگری عشایری مناطق مستعد گردشگری تکنیک TOPSIS استان همدان
چکیده	قدمه: استفاده از ظرفیت­های جامعه و مناطق عشایری به عنوان یک منبع گردشگری کمتر دیده­شده در جهت جذب گردشگران داخلی و خارجی نقش مهمی در برنامه­ریزی تنوع­بخشی به معیشت جامعه­ی عشایری ایفا می­کند. هدف پژوهش: بنابراین، هدف این پژوهش شناسایی و اولویت بندی مناطق و مراکز مستعد گردشگری عشایری در استان همدان می­باشد. روش ­شناسی تحقیق: پژوهش حاضر با توجه به هدف از نوع تحقیقات کاربردی است که با استفاده از راهبردهای پیمایش انجام پذیرفته است. ابزار جمع آوری داده ها مصاحبه و پرسشنامه بود. مصاحبه ها با 8 نفر از کارشناسان و خبرگان و پرسشگری توسط 22 نفر از کارشناسان تعاونی عشایری و اداره امور عشایر استان همدان انجام شد. همچنین به منظور شناسایی شاخص ها و معیار های لازم برای تعیین مناسب تربن مکان گردشگری در استان از مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه با کارشناسان استفاده گردید. این شاخص ها عبارت بودند از : دسترسی و کیفیت ایل راه‌ها، زیرساختهای گردشگری، شرایط مناسب جغرافیایی، جمعیت مراکز عشایری، تنوع جاذبه‌ها، پذیرش گردشگران، شرایط اقتصادی عشایر، وجود آب و برق، تعامل با دولت. به منظور اولویت بندی مناطق شناسایی شده از تکنیک TOPSIS استفاده شد. همچنین، قبل از پرداختن به تکنیک تاپسیس وزن معیارها با استفاده از روش آنتروپی شانون تعیین می‌گردد. در نهایت در محیط جی آی اس جانمایی مراکز گردشگری عشایری بر روی نقشه مشخص شدند. قلمروجغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش محدوده استان همدان و سامانه های عشایری این استان می­باشد که در پنج شهرستان همدان، اسدآباد، بهار، تویسرکان، و نهاوند محدود شده­اند. یافته­ ها و بحث: نتایج نشان داد “معیار دسترسی و کیفیت ایل‌راه‌ها" ، معیار “شرایط مناسب جغرافیایی" و معیار " زیرساخت‌های گردشگری"به ترتیب بیشترین میزان تاثیر مثبت را بر ایجاد مراکز گردشگری عشایری منطقه دارا می­باشند. همچنین نتایج نشان داد اولویت‌های شناسایی شده جهت ایجاد مراکز گردشگری عشایری در استان همدان اول شهرستان نهاوند (سراب گیان)، دوم شهرستان همدان (تاریک دره و گنجنامه) و سوم شهرستان بهار (فسیجان) می­باشند. نتایج: با توجه به نتایج، جهت برنامه­ریزی برای ایجاد مرکز گردشگری عشایری، لازم است به اولویت­های شناسایی شده در استان توجه گردد. همچنین با توجه به اهمیت معیارهای شناسایی شده، برای راه­اندازی این مراکز تامین جاده‌ها و ایل راه­ها، دسترسی به آب و برق، شرایط آب و هوایی، پوششی گیاهی، همچنین ایجاد زیرساخت‌های گردشگری نظیر تأسیسات و تجهیزات گردشگری، خدمات و تسهیلات بیشتر مورد توجه قرار گیرند.
پژوهشگران	رضا موحدی (نفر اول)، مهرداد پویا (نفر دوم)، ترانه صرامی (نفر سوم)، مریم آرمند (نفر چهارم)