عنوان	تأثیرمحیط یاگیری نمایش خلاق مبتنی برنظریه بار شناختی بر مهارت حل مسئله خلاق کودکان
نوع پژوهش	پایان نامه
کلیدواژه‌ها	محیط یادگیری، نمایش خلاق، نظریه بار شناختی، حل مسئله خلاق
چکیده	آموزش و پرورش کودکان از همان ابتدای زندگی، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ به ویژه در نظام آموزشی که هدف اصلی آن پرورش مهارت‌های اساسی و ارزشمند است؛ در این میان، مهارت‌هایی مانند تفکر خلاق، انتقادی و حل مسئله در صدر این اهداف قرار دارند. برای دستیابی به این اهداف، ایجاد محیط‌های یادگیری پویا و سازنده ضروری است؛ جایی که دانش‌آموزان به عنوان عناصر فعال و کلیدی نقش‌آفرینی می‌کنند. نمایش خلاق، به عنوان یکی از این محیط‌های یادگیری پویا، با ارائه محرک‌های متنوعی مانند: واژه‌ها، موسیقی، و اشیا، شبکه‌های ذهنی افراد را فعال می‌کند. این روش به شرکت‌کنندگان اجازه می‌دهد تا تجربیات خود را به صورت تخیلی یا واقعی به تصویر بکشند، اجرا کنند، و سپس مورد بررسی و تأمل قرار دهند. در این فرآیند، مهارت‌های کلامی، نوشتاری، و حتی اجتماعی کودکان، به ویژه در زمینه حل خلاقانه مسائل، به طور چشمگیری بهبود می‌یابد. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر محیط نمایش خلاق مبتنی بر نظریه بار شناختی بر مهارت حل مسئله خلاق دانش آموزان دختر پایه اول ابتدایی شهر سنندج در سال تحصیلی ۱۴۰4 _۱۴۰3 انجام شد. این پژوهش از نظر هدف، جزء پژوهش‌های کاربردی، از لحاظ ماهیت داده جزء پژوهش های کمی و از نظر شیوه اجرا، جزء پژوهش‌های شبه آزمایشی می‌باشد؛ که با استفاده از طرح پیش آزمون _ پس آزمون با گروه آزمایش و کنترل انجام پذیرفت. گروه آزمایش در محیط نمایش خلاق ۷ مبحث ریاضی پایه اول ابتدایی را آموزش دیدند و گروه کنترل با روش سنتی آموزش‌ها را دریافت کردند. جامعه پژوهش ۱۶۳۲ نفر از دانش آموزان دختر پایه اول مدارس ابتدایی شهر سنندج و نمونه مورد نظر۳۰ نفر از دانش آموزان دختر پایه اول ابتدایی بودند که به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند و این دانش آموزان به طور تصادفی ساده به دو گروه ۱۵ نفری گروه کنترل و آزمایش تقسیم شدند. به منظور گردآوری داده‌ها از پرسشنامه استاندارد حل مسئله خلاق باسارد با 16 گویه که شامل سه مؤلفه: انعطاف‌پذیری، سیالی و ابتکار بود، استفاده شد؛ که پایایی پرسشنامه استاندارد حل مسئله خلاق باسارد نیز بر اساس آزمون آلفای کرونباخ مورد سنجش قرار گرفته است. ضرایب آلفای کرونباخ برای متغیر پژوهش و ابعاد آن ۹۲٪ یعنی بالای ۷٪ بوده است؛ و روایی آن هم مورد تأییدقرار گرفت. طرح مداخله در هفت جلسه ۶۰ دقیقه‌ای اجرا شد. همچنین به منظور تجزیه و تحلیل داده‌های حاصل از پژوهش در راستای پاسخگویی به فرضیه‌های پژوهش از تحلیل کواریانس تک متغیره به کمک نرم‌افزار ۲۷ spssاستفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد استفاده از محیط نمایش خلاق مبتنی بر نظریه بار شناختی نسبت به سایر روش‌های تدریس رایج، تأثیر مثبتی در بالا بردن مؤلفه انعطاف پذیری، مؤلفه سیالی و مؤلفه ابتکار که سه مؤلفه حل مسئله خلاق هستند، دارد. بنابراین آموزش در محیط نمایش خلاق مبتنی بر نظریه بارشناختی می‌تواند مهارت حل مسئله خلاق دانش آموزان دختر پایه اول ابتدایی را افزایش دهد. با توجه به نتایج پژوهش، محیط یادگیری نمایش خلاق مبتنی بر نظریه بار شناختی در حوزه آموزش مباحث درس ریاضی می‌تواند بستر مناسبی را جهت بهبود حل مسئله خلاق فراگیران فراهم کند.
پژوهشگران	نوشین اکبریان (دانشجو)، صادق رشیدی (استاد مشاور)