مشخصات پژوهش

صفحه نخست /تحلیل طولی از چشم‌انداز درحال ...
عنوان تحلیل طولی از چشم‌انداز درحال تغییرِ نگرش نسبت به برابری جنسیتی در ایران
نوع پژوهش مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها برابری جنسیتی، سکولاریسم، ارزش‌های خانوادگی، پسامادی‌گرایی، تفاوت‌های نسلی، تحلیل طولی
چکیده تغییر در نگرش افراد نسبت به جایگاه زنان در جامعه از پیش‌شرط‌های اصلی تحقق برابری جنسیتی است. مطالعۀ حاضر با هدف بررسی تغییرات در نگرش نسبت به برابری جنسیتی در ایران طی دو دهۀ اخیر و در بین نسل‌های مختلف انجام شده است. به این منظور با تکنیک تحلیل ثانویه اطلاعات 6701 نفر در سه موج پیمایش ارزش‌های جهانی طی دورۀ زمانی 1379-1399 تجزبه‌وتحلیل شد. جامعۀ آماری همۀ افراد بالای 15 سال بودند. نتایج نشان داد که هرچند به طور کلی نگرش افراد در گذر زمان بهبود داشته است؛ اما این افزایش تنها مربوط به حوزۀ سیاست و آموزش است و نگرش به برابری جنسیتی در اشتغال ثابت بود. دلیل این امر می‌تواند مدل خانوادۀ مرد نان‌آور ایرانی باشد. در این مدل اشتغال مردان برای بقای خانواده ضروری است و لذا افراد، اولویت مردان در به دست آوردن شغل‌ها را به رسمیت می‌شناسند. تفاوت‌های نسلی در نگرش به برابری جنسیتی مشهودتر است. نسل‌های جدید در همۀ شاخص‌ها نمرات بالاتری را کسب کرده‌اند. تحصیلات مهم‌ترین ویژگی فردی بود که تأثیر معناداری بر نگرش افراد داشت. افراد با تحصیلات دانشگاهی بالاترین نمرۀ نگرش را کسب کرده بودند. از میان ویژگی‌های فرهنگی، سکولاریسم، بی‌اعتقادی مذهبی و داشتن ارزش‌های پساماتریالیستی تأثیر مثبتی بر نگرش افراد داشتند. در سمت مقابل افرادی که دارای ارزش‌های سنتی خانوادگی بودند، نمرۀ پایین‌تری در نگرش نسبت به برابری جنسیتی کسب کرده بودند. به نظر می‌رسد تا زمانی اهمیت حضور در عرصۀ سیاسی و اشتغال زنان توسط افراد، خانواده‌ها و سیاستمدارن درک نشود، دسترسی به برابری جنسیتی میسر نخواهد شد. در این راه نقش دولت کلیدی است؛ زیرا بایستی زمینۀ حضور زنان در بازار کار و مفام‌های سیاسی را به رسمیت بشناسد.
پژوهشگران میلاد بگی (نفر اول)، آیدا قربانی (نفر دوم)