مشخصات پژوهش

صفحه نخست /واکاوی جهاتِ بایستگیِ حمایت ...
عنوان واکاوی جهاتِ بایستگیِ حمایت از اقلیت‌ها در پرونده مدارس اقلیت در آلبانی: با اشاراتی به دیدگاه‌های اسلامی و نهج‌البلاغه
نوع پژوهش مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها دیوان دائمی دادگستری بین‌المللی حقوق اقلیت‌ها قضیه‌ مدارس اقلیت در آلبانی حقوق اسلام نهج‌البلاغه
چکیده نظر مشورتی دیوان دائمی دادگستری بین‌المللی در قضیه مدارس اقلیت در آلبانی (6 آوریل 1935) مهم‌ترین نقطه‌عطفِ حمایت بین‌المللی از اقلیت‌ها شمرده می‌شود. هدف این مقاله که از رهگذر شیوه توصیفی-تحلیلی و به‌صورت کتابخانه‌ای نگارش یافته، واکاوی جهات بایستگی حمایت از اقلیت‌ها در پرتو این نظر مشورتی و با اشاراتی به دیدگاه‌های اسلامی و نهج‌البلاغه است. دیوان دائمی در نظر مشورتی خود بر بایستگی تحقق برابری واقعی میان اکثریت و اقلیت، حفظ ویژگی‌هایِ هویتی گروه‌های اقلیت و تأمین روابط دوستانه میان اقلیت و اکثریت جمعیت به‌منزله اهدافی درهم‌تنیده و ناگسستنی تأکید دارد. بر پایه این دیدگاه، گذار از برابری شکلی به برابری ماهوی، پاسداشت چندگونگی فرهنگی و پاسداری از صلح و امنیت جهانی، جهاتی هستند که چراییِ حمایت از حقوق اقلیت‌ها در این گفتمان را موجه و بایستگی آن را روشن می­سازد. افزون بر این، با عنایت به سرشت پیمان ذمه و نیز سیره پیامبر(ص) و امام علی(ع) و سخنان ایشان در نهج‌البلاغه، اسلام نیز کوشیده تا هم غیرمسلمانان بتوانند هویت و کیستیِ متمایز خود را حفظ کنند، هم جامعه اسلامی از بلای درگیری و خشونت دور بماند و هم اهل ذمه شهروند دولت اسلامی گردند و از حقوق انسانی برابر با دیگر اعضای جامعه برخوردار شوند. بر پایه یافته­های مقاله، در زمینه فلسفه حمایت از اقلیت‌ها، میان گفتمان حقوق بشری و اندیشه­های اسلامی هم­خوانی و هم­سویی ولو نسبی وجود دارد.
پژوهشگران ستار عزیزی (نفر اول)، موسی کرمی (نفر دوم)