مشخصات پژوهش

عنوان	بررسی امکان موثر بودن کاربرد سیلیس در مقاومت چغندرقند (Beta vulgaris L.) به سس زراعی (Cuscuta campestris Yunck.) در شرایط گلخانه
نوع پژوهش	مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها	تنش، چغندرقند، سس، سیلیکات سدیم، مکینه.
چکیده	علیرغم گزارشات قبلی درباره مقاومت افزایش یافته برخی گیاهان به سس زراعی ناشی از کاربرد سیلیس، اما این موضوع بر روی چغندرقند مطالعه نشده است. پژوهش حاضر به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 5 تکرار در اواخر بهار 1402 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه بوعلی سینا همدان بر روی چغندرقند رقم شکوفا اجرا گردید. فاکتور اول شامل غلظت سیلیس در پنج سطح 1، 2، 3، 4 و 5 میلی‌مول در شکل سیلیکات سدیم بود. فاکتور دوم شامل روش کاربرد سیلیس در سه سطح پیش‌تیمار بذر، آبیاری و محلول‌پاشی در مراحل رشد 1، 3 و 5 برگی چغندرقند بود. نتایج حاکی از وجود اثر متقابل بین فاکتورها بر وزن خشک ریشه و اندام هوایی چغندرقند و وزن خشک و تعداد مکینه سس زراعی بود. یک بوته سس زراعی توانست وزن ریشه و اندام هوایی یک بوته چغندرقند را به ترتیب 6/48 و 1/40 درصد کاهش دهد. صفات اندازه‌گیری شده در چغندرقند و سس زراعی تحت تاثیر پیش‌تیمار بذر با سیلیس قرار نگرفتند. رابطه‌ای منفی بین وزن خشک چغندرقند و وزن خشک سس زراعی مشاهده شد. کاربرد 1 میلی‌مولار سیلیس با هر سه روش کاربرد تاثیری بر صفات اندازه‌گیری شده در چغندرقند و سس زراعی نداشت. با افزایش غلظت سیلیس بکار رفته از طریق آبیاری و محلول-پاشی به طور پیوسته وزن خشک ریشه و اندام هوایی چغندرقند افزایش ولی وزن خشک و تعداد مکینه سس زراعی کاهش یافت. کمترین تعداد مکینه با کاربرد 5 میلی‌مولار سیلیس از طریق آبیاری و محلول‌پاشی مشاهده شد که منجر به کاهش بیش از 50 درصدی در تعداد میکنه سس زراعی شد. برتری نسبی روش کاربرد سیلیس از طریق آبیاری در مقایسه با روش کاربرد سیلیس از طریق محلول‌پاشی کاملاً مشهود بود. از اینرو، با اجرای آزمایشات تکمیلی و تایید نتایج حاصل از این ازمایش در مزرعه، کاربرد سیلیس، به ویژه از طریق آبیاری، می‌تواند به عنوان یک راهکار مفید جهت کاهش خسارت سس در مزرعه باشد.
پژوهشگران	اکبر علی وردی (نفر اول)، فرشته جلیلی فرد (نفر دوم)