مشخصات پژوهش

عنوان	غربالگری اولیه برای انتخاب علف‌کش اختصاصی مناسب برای کاربرد در مزارع کینوآ (Chenopodium quinoa)
نوع پژوهش	پایان نامه
کلیدواژه‌ها	دز-پاسخ، میزان خشکیدگی، تحمل به علف‌کش، کینوآ
چکیده	چکیده: تاکنون، هیچ علف‌کشی برای کاربرد در مزارع کینوآ به ثبت نرسیده است و در حال حاضر، علف‌های هرز مزارع کینوآ عمدتاً با روش‌های مکانیکی، علی‌رغم کارایی پایین و هزینه‌های بالای آنها، کنترل می‌شوند. با توجه به توسعه روزافزودن سطح زیر کشت کینوآ، کنترل سریع، موثر و اقتصادی علف‌های هرز با علف‌‌کش‌های اختصاصی ضروری به نظر می‌رسد. تحقیق حاضر به صورت آزمایشات دُز-پاسخی اجرا گردید، به طوری که واکنش کینوآ به 6 غلظت (صفر، 16/1، 8/1، 4/1، 2/1 و مقدار توصیه شده بر روی برچسب) از 22 علف‌کش‌ (کلوپیرالید، اکسی‌فلوروفن، تری‌بنورون-متیل، آیوکسینیل، سولفوسولفورون، نیکوسولفورون، بیس‌پیرباک سدیم، تری‌فلوسولفورون-متیل، فن‌مدیفام+دس مدیفام+اتوفومازیت، ایمازتاپیر، بنتازون، هالوکسی‌فوپ-آر-متیل، کلودینافوپ پروپارژیل، ستوکسیدیم، کلریدازون، پینوکسادن، تری‌فلورالین، متری‌بوزین، لینورون، پندی‌متالین، استوکلر و کلومازون) بررسی شود. چنین آزمایشاتی به ما کمک می‌کند تا در صورت تحمل کینوآ به دُز(های) پایین‌تر از دُز توصیه شده یک علف‌کش، هنوز آن علف‌کش را امیدبخش در نظر بگیریم زیرا گیاه-سوزی‌های جزئی را می‌توان به وسیله کاربرد ایمن‌ساز‌های مناسب برطرف ساخت. نتایج نشان داد که کینوآ بالاترین حساسیت را به علف‌کش‌های استوکلر و لینورون داشت. با کاربرد مقدار یک هشتم برچسب شده از این دو علف‌کش هیچ گیاهچه‌ای درون گلدان‌های آزمایش سبز نشد. برای گیاهسوزی 10، 50 و 90 درصدی به ترتیب تقریباً به 2، 4 و 7 درصد مقدار برچسب شده استوکلر یا 3، 5 و 9 درصد مقدار برچسب شده لینورون نیاز بود. همچنین، کاربرد کمتر از یک چهارم مقدار برچسب شده از علف‌کش‌های استوکلر، لینورون، تری‌فلورالین، اکسی‌فلورفن، بنتازون، فن‌مدیفام+دس‌مدیفام+اتوفومازیت، کلومازون، کلوپیرالید، کلریدازون، آیوکسینیل، تری‌بنورون-متیل، متری‌بوزین، پندی‌متالین، نیکوسولفورون، سولفوسولفورون و بیس‌پیرباک-سدیم باعث آسیب 10 درصدی به کینوآ شد. در رابطه با علف‌کش‌های ستوکسیدیم، هالوکسی‌فوپ-آر-متیل، تری‌فلوسولفورون-متیل و ایمازتاپیر، برای گیاهسوزی 10 درصدی کینوآ، به نصف (ستوکسیدیم) تا حدود مقدار برچسب شده (ایمازتاپیر) نیاز است. لذا، این علف‌کش‌ها به عنوان علف‌کش‌های امیدبخش در نظر گرفته شد تا از طریق کاربرد ایمن‌سازهای مناسب گیاه‌سوزی‌های جزئی ناشی از آنها رفع گردد. در بین علف‌کش‌های آزمایش شده، کینوآ بالاترین تحمل را به علف‌کش‌های پینوکسادن و کلودینافوپ پروپارژیل داشت. تخمین زده شد که گیاهسوزی 10 درصدی به ترتیب با کاربرد 78/1 و 56/1 برابری مقدار برچسب شده حاصل گردد و برای گیاهسوزی 90 درصدی به بیش از 2 برابر مقدار برچسب شده از این دو علف‌کش نیاز است. لذا، آنها می‌توانند به عنوان علف‌کش انتخابی در مزارع کینوآ به شرط تجزیه علف کش در گیاه بکار برده شوند. این دو علف‌کش تک‌لپه‌کش محسوب می‌شوند؛ لذا، برای کنترل علف‌های هرز دولپه‌ای باید اقدام مقتضی انجام گیرد.
پژوهشگران	گودرز احمدوند (استاد راهنما)، اکبر علی وردی (استاد راهنما)، احسان اکبری دارابخانی (دانشجو)