مشخصات پژوهش

عنوان	علل و عوامل فراز و فرود علم پزشکی در تاریخ ایران
نوع پژوهش	سخنرانی
کلیدواژه‌ها	فلسفه، علوم پزشکی، پادشاهان، تهاجمات، تعصبات دینی
چکیده	فوکو همانند نیچه معتقد است که قدرت در همه مناسبات اجتماعی از جمله دانش برقرار است و هیچ فضایی خارج از حوزه قدرت وجود ندارد، هیچ کسی نمی تواند از سیطره قدرت خارج بشه.فوکو درصدد بود نشان دهد که پشت پرده ظاهرنمایی های جامعه مدرن، خواست سلطه پنهان است و قدرت می‌ تواند ابزاری برای رسیدن به اهداف دیگری محسوب شود و مبنایی قرار بگیرد برای تولید دانش، به عبارتی دیگر، خود ماهیت قدرت، دانش را تولید نمی‌ کند ولی می‌ تواند زمینه را برای تولید دانش فراهم کند.بنابراین دانش صرفا از طریق مطالعات آکادمیک پدید نمی‌آید بلکه به‌واسطه فعالیت شماری از نهادها و روال‌ها تولید می‌شود و در جامعه رواج پیدا می کنه با این مقدمه درصد هستیم با رویکردی تحلیلی و بر اساس منابع تاریخی و متون طبی نشان دهیم قدرتها و دولتها تا چه حد در سرنوشت علوم پزشکی و سیر این دانش و فراز و فرود آن نقش داشته اند. و عوامل دیگر همچون جزم اندیش و تعصبات شدید دینی که از سوی صاحبان قدرت بر اهل دانش تحمیل می شد چه تاثیری در سیر علوم داشته است. بر این اساس در کل می توان رویکرد قدرت را به دانش و دانشمندان و فضایی که برای فعالیت آنها و آرامش ایشان ایجاد می کردند به عنوان عامل اصلی تعالی علوم پزشکی قلمداد کرد که در سایه این آرامش و ارتباطات کم دردسری که با دانشمندان دیگر ممالک داشتند و مناسباتی دوستانه با سایر ملل، دانش سایر ملل نیز به ایران سرازیر شده و ایرانیان از دستاوردهای دیگران نیز بهره گرفتند . جنگهای متناوب و متداوم در ایران و بورشهایی که از سده پنجم هجری دامان ایرانیان را گرفت افزون بر کشتار نفوس(به نوشته جوینی با حمله مغول اگر نسل تازه ای به وجوئد آید و تا قیامت افزایش یابد باز جمعیت آن به یک دهم جمعیتی که سابق داشت نمی رسید) و تبدیل کردن نیرویی که می توانست در خدمت تولید و دانش قرار بگیرد در خدمت جنگ و نیروی نظامی(100هزار نفر نیروی نظامی محود د رهنگام صلح) و انتقال دانشمندان و اهل فن به مغولستان و مناطق انیرانی و مهاجرتها(فرار نخبگان) موجب گردید با عدم ثبات سیاسی و فضایی آرام برای فعالیت دانشمندان و اهل فن روبرو شویم و برش های تاریخی در سیر تاریخی ایران را شاهد باشیم که مانع از تجمع و انباشت دستاوردهای مثبت تمدنی در حوزه های گوناگون شود و این اتفاق ها و گسست ها مانع تحقق یک فلسفه و انسجام اجتماعی و حرکت در مسیر یکنواخت و صحیح گردید. از طرفی منشاء قبیله ای و تضاد فرهنگی و دینی حاصله در نتیجه استقرار حکومتهای غیر ایرانی سبب قدرت گیری تفکر جبری مسلکی و مخالف خردگرایی و بحث و مناظره که عامل رونق و پویایی علم است شود و با ایجاد محدودیت ها باب علم ورزی بسته شد وباورهای خرافی و تقدیرگرایانه جای اندیشه های علمی و خردورزانه را گرفت.
پژوهشگران	حمید کاویانی پویا (نفر اول)