|
عنوان
|
تبیین تاریخ مندی در اندیشه هایدگر و دلالت های آن در برنامه درسی
|
|
نوع پژوهش
|
پایان نامه
|
|
کلیدواژه‌ها
|
تاریخ مندی، زمان مندی، هایدگر، تعلیم و تربیت، برنامه درسی
|
|
چکیده
|
تاریخ مندی یا قول به تاریخیت در فلسفه و علوم انسانی یکی از ویژگی های بارز فلسفۀ معاصر به خصوص بعد از هگل بوده است. این مفهوم دال بر آن است که انسان و علوم و اموری که مربوط به انسان اند، وابسته به زمان و تاریخ شان هستند و ذات ثابت و ابدی ندارند. تعلیم و تربیت به عنوان یکی از مهمترین فعالیت های بشری همواره با این معضل مواجه بوده است که با نگاه ذات گرایانه به آن نگریسته شده و نسبت به تاریخ مندی آن غفلت شده است. این غفلت سبب شده تا امر تعلیم و تربیت از «اینجا و اکنون» خود دور شده و به گفتۀ آلوین تافلر، «نابهنگام» باشد. از میان فلاسفۀ متأخر، هایدگر یکی از مهمترین کسانی است که به این موضوع توجه داشته است و در کتاب هستی و زمان در کنار ارائۀ تحلیل های عمیق از نحوۀ هستی خاص آدمی، زمان مندی و تاریخ مندی را یکی از بنیادها و مقومات وجودی انسان برمی شمارد. از نظر هایدگر، انسان همچون سوژۀ دکارتی موجودی جدا افتاده از عالم نیست بلکه در-جهان-بودن است. این نحوۀ وجودی منحصربه فرد مستلزم آن است که انسان وقتی متولد می شود، در یک سنت تاریخی و فرهنگی خاص پرتاب می شود و این پرتاب شدگی فراهم آورندۀ امکاناتی است که انسان به عنوان اگزیستانس می تواند در آن بستر دست به طرح افکنی وجود خویش بزند. اصالت دازاین در گرو آن است تا از یک سو امکان های منحصر به فرد تاریخی خود را بشناسد و از آن بریده نشود و از سوی دیگر در قالب های سنتی ثابت نماند بلکه شخصاً دست به انتخاب بزند و مسئولیت وجود خویش را برعهده بگیرد. این تحلیل هایدگر را می توانیم در جهت آسیب شناسی و یافتن راه حل در خصوص معضل تعلیم و تربیت غیرتاریخمند مورد بهره برداری قرار دهیم. در این راستا آنچه به عنوان فعالیت های میدانی در تعلیم و تربیت انجام می شود، یعنی عناصر برنامه درسی را مورد توجه قرار داده و دلالت های تاریخمندی هایدگر را ناظر به آنها واکاوی می نماییم. عناصر برنامه درسی عبارت اند از اهداف و آرمان های تربیتی، یادگیرنده، فرایند یادگیری، آموزش، محیط و مواد یادگیری، معلم، و ارزشیابی. در این پژوهش نشان داده می شود که تحولات مفهومی خود مطالعات برنامه درسی از اشکال سنتی و کلاسیک آن به اشکال جدید و نومفهوم گرایی گویای آن است که این حوزه معرفتی به هیچ وجه ایستا و ثابت نبوده و خود امری تاریخمند است. در خصوص عناصر برنامه درسی نیز تعلیم و تربیت تار
|
|
پژوهشگران
|
فرامرز محمدی پویا (استاد راهنما)، پوریا آئینی (دانشجو)
|