مشخصات پژوهش

عنوان	بررسی اثرات نامتقارن متغیرهای کلان بر رشد بلندمدت اقتصاد ایران: شواهدی از رویکرد NARDL
نوع پژوهش	مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها	رشد اقتصادی، درآمد نفت، شاخص توسعه انسانی، نرخ بیکاری، ضریب جینی، رویکرد NARDL
چکیده	یکی از مهمترین عوامل افزایش رفاه اقتصادی، دستیابی به نرخ رشد مثبت و پایدار می باشد که براساس ویژگی های هر کشور، تحت تأثیر متغیرهای گوناگونی است. مساله اساسی نظریه های رشد اقتصادی، بررسی و تحلیل علل تغیر در رشد اقتصادی بلندمدت کشورها است و اغلب تحلیل ها در این حوزه براساس اثرات همسان و الگوهای خطی بوده و رویکردهای غیرخطی بطور نسبی کمتر مورد توجه قرار گرفته اند. پژوهش-های صورت گرفته درمورد تاثیر عوامل مختلف بر رشد اقتصادی در سایر کشورها شواهد متعددی از اثرات غیرخطی و نامتقارن را حاصل نموده اند و فقدان چنین مطالعه ای در مورد اقتصاد ایران به چشم می خورد. براین اساس، هدف مطالعه حاضر بررسی اثرات نامتقارن متغیرهای نرخ بیکاری، درآمدهای نفتی، ضریب جینی و شاخص توسعه انسانی بر رشد بلندمدت اقتصاد ایران طی دوره زمانی 1401ـ1359 می باشد. تخمین ها با استفاده از رویکرد رگرسیون خود بازگشتی با وقفه های توزیعی غیرخطی NARDL صورت گرفته اند. نتایج حاصله نشان دهنده وجود رابطه علّی از سمت متغیرهای توضیحی به سمت رشد اقتصادی با استفاده از آزمون علیت گرنجر بوده و وجود رابطه هم انباشتگی بلندمدت غیرخطی نیز به تایید رسیده است. نتایج آزمون والد نشان دهنده معناداری اثرات نامتقارن متغیرهای درآمد نفت و نرخ بیکاری بر رشد اقتصادی ایران در بلندمدت می باشند اما درمورد متغیرهای ضریب جینی و شاخص توسعه انسانی این مساله به تایید نرسیده است. بعلاوه، تاثیر تغیرات کاهشی درآمد نفت بر رشد اقتصادی، بیشتر از تغیرات افزایشی بوده که نشان از آسیب پذیری اقتصاد ایران از تکانه های منفی نفتی دارد. این یافته تاکیدی بر استقلال صندوق ذخیره ارزی بعنوان یک تثبیت کننده اقتصادی جهت مقابله با نوسانات منفی درآمدهای نفتی دارد. همچنین، اثر تغیرات افزایشی نرخ بیکاری بر رشد اقتصادی بیشتر از تغیرات کاهشی آن بوده است که اجرای سیاست های مشوق کارآفرینی و مبارزه با بیکاری را توصیه می کند. نهایتا، تاثیر شاخص توسعه انسانی بر رشد اقتصادی، مثبت بوده و تاثیر منفی نابرابری درآمد بر رشد اقتصادی در بلندمدت بدست آمده است که بازنگری در ساختار و سیاست های توزیعی را ضروری می نماید.
پژوهشگران	سیداحسان حسینی دوست (نفر اول)