مشخصات پژوهش

صفحه نخست /ارزیابی شاخص فقر آب کشاورزی ...
عنوان ارزیابی شاخص فقر آب کشاورزی استان همدان و شناسایی مولفه های بحرانی
نوع پژوهش مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها بحران خشکسالی، دسترسی به منابع آبی، فقر آبی، کمبود آب
چکیده باتوجه به افزایش جمعیت، محدود بودن ظرفیت منابع آبی و تغییر اقلیم بروز خشکسالی اجتناب ناپذیر خواهد بود، این مهم سبب ایجاد حساسیت متخصصان توسعه درباره این منبع حیات بخش و تنظیم چهارچوب عرضه منابع آبی شده است. در این راستا بهره گیری شاخصی چند بعدی در قالب پنج محور اصلی در برگیرنده منابع، دسترسی، مصرف، ظرفیت و محیط زیست، به منظور بررسی عوامل موثر در بحران آب کشاورزی ارزیابی دسترسی به منابع آب کشاورزی و همچنین بررسی کمبود آب در سطح فرامنطقه ای سودمند خواهد بود. بنابراین در این مقاله با هدف محاسبه شاخص فقر آب کشاورزی ابعاد مختلف موثر بر فقر آبی بررسی و سپس به تبیین شاخص های بحرانی در شهرستان های مورد مطالعه پرداخته شد. نتایج پژوهش نشان داد، شهرستان کبودراهنگ به دلیل ضعف در دو مولفه محیط زیست (مصرف زیاد سموم و کود و کیفیت پایین آب) و دسترسی (دسترسی کشاورز به آب وضعیت 42/06و پتانسیل زمین) با فقر آب کشاورزی معادل بحرانی تری نسبت به سایر شهرستان ها دارد. شهرستان ملایر به دلیل دسترسی بهتر به منابع و کسب امتیاز بالاتر در مولفه محیط زیست از دیدگاه شاخص فقر آبی وضعیت مطلوب تری دارد. همچنین یافته ها نشان دهنده ضعف مدیریت مصرف منابع آب و پایین بودن ظرفیت انسانی و واقعی (توان کشاورز برای مدیریت کردن آب کشاورزی در سطح مزرعه) در شهرستان های مورد مطالعه است.
پژوهشگران عاطفه دماوندی (نفر اول)، حشمت اله سعدی (نفر دوم)، کریم نادری مهدیی (نفر سوم)، عاطفه ملکیان (نفر چهارم)