عنوان
|
پیشبینی تبخیر ماهانه به کمک مدلهای خطی و غیرخطی سری زمانی (مطالعه موردی: ایستگاه تبخیرسنجی سد اکباتان)
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپشده در مجلات علمی
|
کلیدواژهها
|
تبخیر، سد اکباتان، سری زمانی، شبیه سازی
|
چکیده
|
پیشبینی تبخیر بهعنوان یک جزء اصلی چرخه هیدرولوژیکی، اهمیت زیادی در مطالعات هواشناسی و منابع آب دارد. در این پژوهش، کارایی مدلهای ،SARIMA ، ARIMAبرنامهریزی بیان ژن، رگرسیون خطی چندگانه، مونت کارلو و توماس فیرینگ در پیشبینی مقادیر ماهانه تبخیر از تشت بررسی گردید. بدین منظور، دادههای تبخیر ماهانه ایستگاه تبخیرسنجی سد اکباتان در یک دوره 47ساله ( )1350 -1396مورد استفاده قرار گرفتند. از آمار دوره 40ساله 1350-1389برای واسنجی و از دادههای سالهای 1390-1396جهت اعتبارسنجی نتایج مدلها استفاده گردید. معیارهای ارزیابی ضریب تبیین، ریشه میانگین مربعات خطا، خطای استاندارد، معیار اطلاعاتی آکائیک و ضریب نش- ساتکلیف برای ارزیابی و مقایسه عملکرد مدلها مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد که مدل SARIMAعملکرد دقیقتری در پیشبینی تبخیر ماهانه داشته و مدلهای برنامهریزی بیان ژن، ARIMAو رگرسیون خطی چندگانه به ترتیب در رتبههای دوم تا چهارم قرار دارند. با توجه به این که مدل برنامهریزی بیان ژن از سهولت کاربست بیشتر و تعداد پارامتر کمتری نسبت به مدل SARIMAبرخوردار است، پیشبینی را آسانتر و در زمان کمتری انجام میدهد و در میان روشهای مورد استفاده قابل توصیه است.
|
پژوهشگران
|
حامد نوذری (نفر اول)، سعید آزادی (نفر دوم)، نادیا صدق نژاد (نفر سوم)، سجاد پویان فر (نفر چهارم)
|