مشخصات پژوهش

عنوان	تعیین سبد غذایی خانوار در دهک های مختلف درآمدی با تأکید بر محدودیت منابع آبی کشور
نوع پژوهش	پایان نامه
کلیدواژه‌ها	سبد مطلوب غذایی، امنیت غذایی، آب مجازی، انتشار CO2، دهک درآمدی
چکیده	امنیت غذایی یکی از معیارها و ابزارهای توسعه انسانی بوده و دستیابی به آن از اهداف اصلی هر کشور است. امنیت غذایی صرفا به معنای خودکفایی یا وجود مواد غذایی به اندازه کافی (دسترسی فیزیکی) نیست، بلکه توان خرید (دسترسی اقتصادی)، شیوۀ مصرف و ثبات نیز از مولفه های اصلی آن است. سبک زندگی، الگوی مصرف، درآمد خانوار، قیمت مواد غذایی، دانش تغذیه و ترجیحات و سلیقه مصرف کننده از مهمترین عوامل موثر بر سبد مصرفی خانوار هستند. در برخی موارد علیرغم دسترسی فیزیکی و اقتصادی، افراد با سوءتغذیه مواجه هستند. از سوی دیگر بخش دیگری از جامعه دسترسی اقتصادی به مواد مغذی ندارند. همچنین کشور در تولید محصولات کشاورزی با محدودیت منابع پایه نظیر منابع آب و محدودیت های محیط زیستی مواجه است. لذا تدوین یک سبد مطلوب تغذیه که از یک طرف به لحاظ اقتصادی کم هزینه و قابل دستیابی باشد و مواد مغذی مورد نیاز بدن را تامین کند و از سوی دیگر متناسب با وضعیت منابع آب و محیط زیست کشور باشد، دارای اهمیت است. هدف از مطالعه حاضر تدوین الگوی سبد مطلوب غذایی برای خانوار ایرانی است، که از یک سو هزینه کمتری نسبت به سبد مطلوب تدوین شده توسط وزارت بهداشت به خانوار تدوین کند و از سوی دیگر میزان مصرف آب مجازی و انتشار گاز CO2 را به حداقل برساند. برای دستیابی به هدف مذکور از مدل های برنامه ریزی ریاضی استفاده شد. داده های این تحقیق از طریق بانک مرکزی، مرکز آمار ایران، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، وزرات جهاد کشاورزی و سازمان بهداشت جهانی بدست آمد. نتایج مطالعه نشان می دهد سبد غذایی تدوین شده در مطالعه حاضر از نظر میزان مواد مغذی مورد نیاز خانوارها نسبت به سبد تدوین شده توسط وزارت بهداشت دارای شرایط مطلوب تری برای خانوارها می باشد. همچنین بر اساس نتایج به دست آمده، سبد غذایی مطالعه حاضر، از نظر هزینه دسترسی، محتوی آب مجازی و انتشار گاز CO2 نسبت به سبد تدوین شده توسط وزارت بهداشت وضعیت بهتری دارد. با توجه به نتایج مطالعه پیشنهاد می شود جهت دسترسی اقتصادی دهک های پایین درآمدی به سبد مطلوب تدوین شده، سیاست های جبرانی درآمدی اعمال شود و برای دهک های بالای درآمدی دانش تغذیه و الگوی مصرف صحیح بین خانوارها ترویج یابد.
پژوهشگران	مصطفی بنی اسدی (استاد راهنما)، الهام بارانی بیرانوند (دانشجو)، کاظم شاه وردی (استاد مشاور)