مشخصات پژوهش

صفحه نخست /مطالعه تطبیقی رضایت بزه دیده ...
عنوان مطالعه تطبیقی رضایت بزه دیده بر ایراد صدمه بدنی در حقوق ایران و آلمان
نوع پژوهش مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها رضایت ، صدمه بدنی، جنایت بر عضو ، حقوق کیفری آلمان، اخلاق حسنه
چکیده حقوق کیفری ایران درخصوص رضایت بزه دیده بر ایراد صدمه بدنی ساکت است و اغلب گفته می شود که رضایت بزه دیده بی تأثیر است. در مقابل، ماده 228 قانون مجازات آلمان، رضایت بزه دیده را درصورتی که رفتار خلاف اخلاق حسنه نباشد، مانع کیفر مرتکب می داند. از لحاظ مبانی قانون گذاری، رویکرد نسبت به رضایت تحت تأثیر یکی از سه اصل محدودکننده مانند اصل ضرر، اصل پدرسالاری و اصل اخلاق گرایی حقوقی و حکم عدم تأثیر رضایت، مبتنی بر اصل ضرر و رویکرد حقوق آلمان، مبتنی بر پدرسالاری می باشند. در آلمان، علاوه بر رضایت کامل، مواردی مانند رضایت فرضی و مفروض نیز در حکم آن دانسته شده اند، حال آنکه در حقوق ایران، این موارد معمولاً با ضرورت توجیه می شوند. برخی مصادیق رضایت بزه دیده بر ایراد آسیب بدنی از سوی افراد عادی شامل اَعمال پزشکی و شبه پزشکی مانند ختنه و خالکوبی و اَعمال ورزشی غیرمجاز و رفتارهای آزارگرایانه جنسی است. در حقوق آلمان، در صورت وجود شرایط، رضایت، عنصر دوم جرم، یعنی غیرقانونی بودن را زایل می کند و کنش گر مسؤولیت مدنی نیز نخواهد داشت. برعکس، موضع حقوق ایران در این موارد، سکوت است، ولی با توجه به قواعد عمومی، رضایت مجنی علیه تأثیری بر تعزیر مقرر برای جنایت بر عضو ندارد و درخصوص قصاص و دیه، گفته شده که مشهور فقها اعتقاد بر سقوط قصاص و دیه دارند. به جاست که قانون گذار ایرانی موضع صریح تری پیرامون رضایت بر ایراد صدمه بدنی اتخاذ نماید و در برخی ابعاد، مانند خالکوبی، با قانون مندسازی و در برخی حوزه ها مانند ختنه دختران، با جرم انگاری صریح، سیاست جنایی مناسبی درپیش گیرد.
پژوهشگران مهری برزگر (نفر اول)