مشخصات پژوهش

عنوان	تحلیل گفتمان خطبه جهاد
نوع پژوهش	مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها	کلیدواژه ها تحلیل گفتمان گفتمان ادبی امام علی(ع) خطبه جهاد
چکیده	چکیده گفتمان (discourse) به­طورکلی به بافت زبان در مراحل بالاتر از جمله اطلاق می­شود. تحلیل گفتمان، یکی از ابزارها­ی تحلیل متون ادبی است که ارتباط بین ساختارها­ی­ گفتمان­مدار و دیدگاه­ها­ی اجتماعی حاکم بر تولید گفتمان را بررسی می­کند، تحلیل گفتمان ادبی به عنوان یکی از فروع تحلیل گفتمان به بررسی و نقد متون ادبی از جنبه ساختارها­ی زبانی و بافت متنی و هماهنگی آن­ها با بافت موقعیتی می­پردازد. نهج­البلاغه به عنوان مجموعه سخنانی فروتر از قرآن کریم و فراتر از کلام بشری همواره مورد تحلیل پژوهشگران قرار گرفته است؛ اما یکی از ویژگی­های شایان توجه درباره نهج­البلاغه ویژگی گفتمان ادبی است که به نظر می­رسد کمتر مورد پژوهش و بررسی قرار گرفته است، در حالی­که بخشی از زیبایی­ها­ی کلام امام(ع)، به ارتباط و هماهنگی بین ابزار­های ادبی درون متنی و بافت موقعیتی آن­ها مربوط است. این پژوهش در پی آن است که با روش توصیفی- تحلیلی و از منظر تحلیل گفتمان ادبی به بررسی یکی از خطبه­های مشهور نهج­البلاغه به نام خطبه جهاد بپردازد و کوشیده گفتمان ادبی این خطبه را بر اساس تناسب و انسجام بین بافت متن در ساختارهای مختلف و بافت موقعیتی آن تحلیل و تبیین نماید. برآیند پژوهش نشان می­دهد که ساختارهای خطبه اعم از ساختار بیرونی که شامل سطح آوایی، سطح نحوی و سطح دلالی می­باشد و ساختار درونی که شامل محتوا و عواطف گفتمان است، متناسب و منسجم با بافت موقعیتی آن یعنی کوتاهی و غفلت مخاطب در امر جهاد، در پی برانگیختن احساسات مخاطب و بیدار کردن او از خواب غفلت می­باشد.
پژوهشگران	سعیده محمودی (نفر اول)، حسین چراغی وش (نفر دوم)، سید محمود میرزایی الحسینی (نفر سوم)