مشخصات پژوهش

صفحه نخست /بررسی نقش اشتراک لفظی در ...
عنوان بررسی نقش اشتراک لفظی در پیدایش اختلاف برداشت مجتهدین از آیات قرآنی
نوع پژوهش مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها کلیدواژه ها تفسیر قرآن اشتراک لفظی ادّله شرعی اختلاف مجتهدین
چکیده چکیده وجود الفاظ دارای اشتراک لفظی که در منابع فقهی (قرآن و احادیث) آمده در اختلاف نظر فقیهان در احکام شرعی اثر ملموسی داشته است؛ زیرا هنگامی که در ادلّه شرعی، واژه ای مشترک بیاید و یکی از آن معانی به وسیله قرینه ای تعیین نشود، نوعی ابهام و غموض در دلیل پدید می آید که می بایست آن را از میان برداشت تا بتوان در پی آن، دلیل و حکم شرعی را کشف کرد و مکلّف هم تکلیف خود را به روشنی بداند. فقها با استفاده از یک رشته قواعد نظیر علامات حقیقت و مجاز، سیاق (بافت) و... ـ برای حل این مشکل اقدام می کنند و این توّهم، نادرست است که گفته شود اختلاف آرای فقها در استنباط احکام شرعی به این دلیل است که متن از خودش معنایی ندارد و مخاطب، خالق معنای متن است، نه آنکه کاشف آن معنا باشد. در این مقاله، با بهره گیری از روش توصیفی تحلیلی، با ارائه دو مثال، نقش اشتراک لفظی در ادّله شرعی و برداشت های متفاوت دستورات دینی از متون دینی توسّط مجتهدین بررسی و کیفیت تعامل فقهاء با این پدیده بررسی شده است.
پژوهشگران کاظم حسینی باصری (نفر اول)، حسین چراغی وش (نفر دوم)، حسین فلاحی اصل (نفر سوم)