عنوان
|
کانه سازی و چگونگی پیدایش کانسنگ غیرسولفیدی سرب-روی (-مس) چاه میله (شمال شرق انارک)، ایران مرکزی
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپشده در مجلات علمی
|
کلیدواژهها
|
کانسارهای سرب و روی، غیرسولفیدی، برونزاد، تیپ دره می سی پی، چاه میله
|
چکیده
|
کانسار سرب-روی (-مس) چاه میله با تناژ تقریبی یک میلیون تن و عیار 15/2 درصد سرب و روی در کمربند فلززایی یزد- انارک (پهنه ایران مرکزی)، واقع شده است. کانی سازی سولفیدی اولیه (شامل گالن، اسفالریت، پیریت و کالکوپیریت) در واحد دولومیت مرمری کمپلکس چاه گربه به سن تریاس میانی مشابه با ذخایر تیپ دره می سی سی پی شکل گرفته است. کانسنگ غیرسولفیدی کانسار چاه میله در اثر اکسایش برونزاد کانی های سولفیدی اولیه در طول فعل و انفعلات پیچیده نظیر راندگی تکتونیکی، توسعه کارست، تغییرات سطح ایستابی و هوازدگی، تحت شرایط آب هوای گرم و خشک شکل گرفته است. مهمترین کانی های غیرسولفیدی کانسار چاه میله شامل سروزیت، همی مورفیت، ولفنیت، میمتیت، اسمیت زونیت و اکسی-هیدروکسیدهای آهن است. در کانسار چاه میله اکسایش پیریت و سایر کانی های سولفیدی منجربه تشکیل اسیدسولفوریک و در نتیجه کاهش pH و افزایش PCO2 سیالات شده و در اثر خنثی سازی سیالات اسیدی با سنگ های میزبان کربناته، یون های سولفاته تشکیل و باعث ته نشینی اکسی-هیدروکسیدهای آهن شده اند. در چنین شرایط اسیدی فلز روی از منطقه اکسیداسیون مهاجرت کرده و در مناطق دورتر به صورت کانی های کربناته (نظیر اسمیت زونیت و کمتر هیدروزنسیت با توجه به مقادیر PCO2) ته نشین شده، درحالی که فلز سرب اغلب به صورت سروزیت در منطقه اکسایش ته نشین و یا به سطح فریک اکسیدهای آبدار جذب شده است. طبق شواهد، کانسنگ غیرسولفیدی چاه میله را می توان در گروه کانسارهای جانشینی مستقیم یا کانسنگ سرخ لحاظ کرد.
|
پژوهشگران
|
بهزاد مهرابی (نفر اول)، نفیسه چقانه (نفر دوم)، ابراهیم طالع فاضل (نفر سوم)
|