مشخصات پژوهش

عنوان	تکامل ذخایر طلای پنهان میوسن با میزبان رسوبی در ناحیه تکاب (شمال غرب ایران) با استفاده از خصوصیات بافتی-ژئوشیمیایی پیریت
نوع پژوهش	مقاله ارائه شده کنفرانسی
کلیدواژه‌ها	ترکیب پیریت، تجزیه درجا، طلای پنهان، تبادلات سیال-سنگ، ناحیه فلززایی تکاب
چکیده	برای درک صحیح از تکامل زمین شناختی یک حوضه رسوبی دیرینه و تاثیر آن بر فلززایی و افزایش عیار طلا، مطالعه ای بر روی خصوصیات بافتی-ژئوشیمیایی پیریت (آرسنین پیریت) در سه کانسار زرشوران، آق دره و عربشاه در ناحیه فلززایی تکاب، شمال غرب ایران انجام شد. طبق شواهد پتروگرافی و SEM، دو نسل پیریت رسوبی/دیاژنتیکی (فرامبوئیدال و افشان ریزبلور) و چهار نسل پیریت گرمابی (درشت بلور، اسفنجی، قشری و رگه ای) در کانسارهای ذکر شده مشاهده شد. مقادیر عناصر کمیاب در ترکیب پیریت ها توسط فناوری LA-ICP-MS سنجش شد. بر این مبنا، تکامل ذخایر طلای میوسن ناحیه تکاب در شش مرحله صورت گرفته است: 1) تشکیل پیریت فرامبوئیدال رسوبی با نسبت Co/Ni کمتر از 1 و غنی شدگی نسبی از عناصر کالکوفیل مس، سرب و آنتیموان، 2) شکل گیری پیریت افشان ریزبلور با همان نسبت Co/Ni ناشی از تحولات سیال کانه ساز بر روی پیریت های قبل، 3) افزایش محتوای سولفور و آهن محیط همزمان با شروع تکاپوی تکتونوماگمایی میوسن و تشکیل پیریت های گرمابی درشت بلور با نسبت Co/Ni بین 1 تا 10، 4) شکل گیری پیرت اسفنجی ولکانوژنیک با نسبت Co/Ni بیش از 10 ناشی از توسعه سیستم ماگمایی و افزایش تبادلات سیال-سنگ، 5) رخداد پیریت قشری با ساختار لایه ای، نسبت بالای Co/Ni (بین 10 تا 100) و محتوای بالای طلا (بین 5/1 تا 1/36 گرم در تن)، ناشی از مهاجرت متناوب یا ضربانی سیال کانه دار در نتیجه عملکرد سوپاپ گسلی (fault-valve) و 6) تشکیل پیریت رگه ای با نسبت Co/Ni بین 1 تا 10 و محتوای ناچیز عناصر کمیاب به دلیل اختلاط سیال گرمابی با آب های جوی رقیق شده. در مجموع می توان گفت رویداد کانی سازی چند مرحله ای و سیال گرمابی ناشی از تکاپوی تکتونوماگمایی دوره میوسن موجب افزایش گونه سولفور (–S2) و حضور کمپلکس های بی سولفیدی –Au(HS)2 در حوضه رسوبی دیرینه شده که واکنش های وسیع سیال-سنگ و تحرک مجدد طلا در مقیاس ناحیه ای موجب شکل گیری ذخایر طلای پنهان در ناحیه تکاب شده اند.
پژوهشگران	ابراهیم طالع فاضل (نفر اول)