عنوان
|
تحلیلی بر مبانی حدیث شناسی عارفان مسلمان در منابع حدیثی تفسیری فریقین
|
نوع پژوهش
|
پایان نامه
|
کلیدواژهها
|
مبانی حدیث شناسی،عارفان مسلمان،منابع حدیثی،احادیث عرفانی،راوی محوری
|
چکیده
|
عارفان مسلمان همانند سایر نحله های اسلامی به حدیث اهمیت می داده اند و نوشته های آنان مملو از روایات است. البته نگاه برخی از آنها در معیارهای پذیرش و چگونگی فهم و تفسیر حدیث با محدثان متفاوت است. آنچه ضرورت تحقیق در نسبت عرفان و حدیث را معلوم می دارد، آگاهی یافتن از مبانی حدیث شناسی عارفان مسلمان است. تاکنون تحقیق جامع و مستقلی در این باره صورت نگرفته است. این مشکل سبب شده است معضلات فراوانی فراروی محققان علوم اسلامی قرار گیرد. کمترین این مشکلات وانهادن احادیث ارزشمند معرفتی و اخلاقی است که به استناد ضعف سند صورت گرفته است. در مواردی نقل حدیث از سوی عارفان به تحریف احادیث منسوب گشته است. برخی از مشکلات پیش رو می تواند با آشنایی بیشتر از روش عرفا و مبانی حدیث شناسی آنها و اختلاف این مبانی با روش سایر مکاتب فکری و اندیشه ای اسلامی، حل شود. عارف بیشتر از آن که به دنبال تحصیل وثاقت و اعتبار برای راویان حدیث (راوی محوری) باشد، به دنبال تحصیل اعتبار برای متن و محتوای احادیث (محتوا محوری) است. با توجه به جایگاه خاص حدیث در عرفان، شناسایی چگونگی تعامل عارفان مسلمان با احادیث اهمیت دارد. شناخت منابع حدیثی و نحوه استفاده از آنها، برخورد با متن و اسناد حدیث، و سایر ویژگی های رویکرد حدیثی عارفان از اهمیت زیادی برخوردار است. رویکرد این تحقیق آن است که با مطالعه مبانی حدیث شناسی عارفان، چگونگی اعتبار سنجی احادیث در عرفان را بررسی نماید. به نظر می رسد تجزیه و تحلیل احادیث مورد اهتمام اهل عرفان با روش های دقیق علمی راهگشای فهم مبانی و قواعد ایشان در مواجهه با احادیث باشد. هم چنین این تحقیق به بررسی هفت حدیث مورد اهتمام عارفان مسلمان در یکصد و ده منبع عرفانی پرداخته است. تلاش شده است این احادیث با بهره گیری از روش های تحقیق نوین مورد تحلیل کمی و کیفی قرار گیرد. یافته های تحقیق نشان می دهد برخی از احادیث عرفانی بیشتر مورد توجه اهل عرفان بوده و استناد به این احادیث در منابع عرفانی به وفور دیده می شود.
|
پژوهشگران
|
علی حسین احتشامی (استاد راهنما)، جلال یوسفی عنایت (دانشجو)، محمدرضا فریدونی (استاد مشاور)
|