عنوان
|
بررسی اثر تیمار یون های معدنی (آمونیم، نیترات، آهن ، فسفر، منیزیم، کلر و سدیم) بر مراحل مختلف تکوین ریشه و آنالیز ژنی در هالوفیت سالیکورنیا
|
نوع پژوهش
|
پایان نامه
|
کلیدواژهها
|
پاسخهای ریختشناسی، خصوصیات تشریحی، شورپسند، شوری، عناصرغذایی
|
چکیده
|
شوری یکی از بزرگترین مشکلات کشاورزی در جهان، ازجمله ایران است. شوری خاک باعث ایجاد یک سری از تغییرات ریختشناسی و تشریحی در ریشه و بخش هوایی گیاهان میشود. این تغییرات، بهوسیله ژنهای مختلفی کنترل میشوند. الگوی بیان این ژنها، ممکن است با عوامل مغذی خارجی، ازجمله عناصریونی در ارتباط باشد. با این حال، اثرات شوری و عناصر غذایی در دسترس گیاه، بر معماری ریختی و تشریحی ریشه و همچنین تاثیر آنها بر تشکیل بیومس مبهم باقی ماندهاست. در این پژوهش، تغییرات ریختشناسی، تشریحی و الگوی بیان ژن در دو جمعیت از سالیکورنیا(حله بهعنوان جمعیت متحمل و قم بهعنوان جمعیت حساس)، تحت تاثیر سطوح مختلف شوری و مقادیر مختلف نیترات، آمونیم، فسفر، منیزیم و آهن مورد مطالعه قرار گرفت. مطالعات ریختشناسی نشان داد، مقادیر اضافی آهن و منیزیم، اثرات شوری را تا حدی مهار کرده و بر تولید بیومس اثرات مثبتی داشته است. افزایش مقدار سایر عناصر، در نبود شوری، باعث افزایش بیومس شد. اما در شوری 200 و 800 میلیمولار، این افزایش مقدار، اثرات منفی بر بیومس گیاه داشت. مطالعات تشریحی نشان داد، سدیم کلرید باعث بینظمی و پلاسمولیز در سلوهای اپیدرمی و پارانشیم پوست ریشه، گسترش بافت فیبر، افزایش ضخامت دیواره سلولی زایلمها و تغییر در نسبت قطر سلولهای پارانشیمی ریشه شد. همجهت با تغییرات ریختزایی، در تشریح نیز، عنصرآهن تاثیرات قابل توجهی را نشان داد. در نبود آهن، گسترش شبکه فیبری در ریشهها و مسدود شدن سلولهای زایلمی مشاهده شد. همچنین، تعداد دستجات آوندی در نبود آهن زیاد، پراکنده و باریک است که با افزایش غلظت آهن این تعداد کاهش و بر پهنای آنها افزوده شد. همچنین مطالعات تشریحی با مشاهدات ریختزایی در مورد نیترات مطابقت داشت و همانطور که مقادیربالای نیترات مهارکننده تولید بیومس بود، از نظر تشریحی نیز باعث چوبی شدن شدید سلولهای آندودرمی گردید. این چوبیشدن به صورت موضعی در نبود فسفر و شوری800 میلیمولار نیز مشاهده شد. عنصر منیزیم، درمقادیر بالای شوری، به کاهش پلاسمولیز و بدشکلی سلولهای پارانشیمی ریشه کمک کرد و مانند اثرات ریختی آن، سبب بهبود وضعیت گیاه در شرایط شوری شد. باتوجه به نتایج ریختزایی و تشریحی و همچمنین وضعیت مطلوب ترکیب تیماری، عنصر آهن برای بررسیهای فیزیولوژیک و ملکولی انتخاب گردید. در بررسیهای فیزیولوژی نیز، مقادیر اضافه آهن با
|
پژوهشگران
|
عبدالکریم چهرگانی راد (استاد راهنما)، محمد رضا غفاری (استاد راهنما)، سمانه معتبرنیا (دانشجو)، نیره اعظم خوش خلق سیما (استاد مشاور)
|