مشخصات پژوهش

عنوان	اثر کاربرد سلنیوم و ملاتونین بر رشد و تجمع نیترات در اسفناج
نوع پژوهش	پایان نامه
کلیدواژه‌ها	اسفناج، نیترات، سلنیوم، سلنات سدیم، ملاتونین
چکیده	اسفناج با نام علمی Spinacia oleracae از جمله سبزیجات مغذی بوده که استفاده جهانی دارد. این سبزی قابلیت بالای در تجمع نیترات داشته و غلظت بیش از حد زیاد نیترات در این سبزی برای سلامتی انسان ها مضر است. روش های متفاوتی به هدف کاهش تجمع نیترات استفاده می شود؛ از آن جایکه سلنیوم و ملاتونین در کاهش تجمع نیترات موثر اند در این پژوهش اثر این دو در کاهش تجمع نیترات در اسفناج مورد بررسی قرار گرفت. این تحقیق بصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی شامل، سلنیوم از منبع سلنات سدیم (0، 5 و 10 میکرومولار) و ملاتونین (0، 50 و 100 میکرومولار) انجام شد. ملاتونین بصورت محلول پاشی برگی در مرحله سه برگی و پس از غروب آفتاب دوبار به فاصله یک هفته انجام شد و سلنیوم از طریق محلول غدایی هوگلند به گیاهان داده شد. نتایج این پژوهش نشان داد که، کاربرد سلنوم و ملاتونین سبب افزایش صفات رشدی نظیر، بیوماس کل وزن تر، وزن تر اندام هوایی، وزن تر برگ و بیوماس کل وزن خشک نسبت به شاهد شد. کاربرد سلنیوم و ملاتونین سبب افزایش بعضی از صفات بیوشیمیاوی مانند، فنل کل و فلاونوئید، ظرفیت آنتی اکسیدانی و سلنیوم برگ شد. تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که سلنیوم و ملاتونین در کاهش تجمع نیترات در برگ و ساقه موثر هستند که اثر بخشی شان بستگی به غلظت آن ها دارد. بیشترین میزان نیترات در برگ و ساقه و کمترین میزان فعالیت آنزیم نیترات ردوکتاز در برگ و ساقه گیاهان شاهد وجود داشت. کمترین میزان نیترات در برگ و ساقه در ترکیب تیماری 5 میکرومولار سلنیوم و 100 میکرومولار ملاتونین بدست آمد که میزان نیترات در برگ به 65 درصد و در ساقه به 52 درصد کاهش و میزان فعالیت آنزیم نیترات ردوکتاز در برگ 32 درصد و در ساقه 65 درصد افزایش نسبت به شاهد نشان داد. بنابرین ترکیب تیماری 5 میکرومولار سلنیوم و 100 میکرومولار ملاتونین بهترین اثر در افزایش بیوماس کل (تر و خشک) و کاهش تجمع نیترات در اسفناج داشت.
پژوهشگران	فرشاد دشتی (استاد راهنما)، خواجه واحدالله مقدس (دانشجو)، داود عسگری (استاد مشاور)