مشخصات پژوهش

عنوان	تاثیر ساپونین های خام و خالص شش اکوتیپ یونجه بر تفریخ تخم Ditylenchus dipsaci
نوع پژوهش	مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها	ساپونین، نماتد، یونجه، Ditylenchus
چکیده	نماتد ساقه و پیاز Ditylenchus dipsaci یک عامل بیماری زای مهم و خسارت زا در تعدادی از گیاهان زراعی و زینتی از جمله یونجه است. هدف از این پژوهش بررسی تاثیر ساپونین های خام و خالص شش اکوتیپ یونجه بر تفریخ تخک این نماتد تا روشی زیستی برای مدیریت آن یافت شود. مواد و روش ها: تأثیر ساپونین های خام و خالص شش اکوتیپ یونجه بر تفریخ تخم این نماتد آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی به صورت فاکتوریل با دو فاکتور اکوتیپ های یونجه (شش اکوتیپ) و ساپونین های (خام و خالص آنها) در شرایط آزمایشگاهی بررسی گردید. یافته ها: تجزیه واریانس داده ها نشان داد که اثرمتقابل بین دو فاکتور اکوتیپ و ساپونین از نظر آماری معنی دار است. با غبظتهای 50 و 90 میکرولیتر ساپونین خام اکوتیپ های مختلف، به ترتیب 30 تا 42 درصد و 33 تا 59 درصد تخم های نماتد تفریخ نشدند. اکوتیپ های نیشابوری بیش ترین و پلی کراس شیراز و کریساری کم-ترین تعداد تفریخ تخم را موجب شدند. غلظتهای 10 و 50 میکرولیتر ساپونین خالص به ترتیب بین 56 تا 69 درصد و 61 تا 79 درصد مجموع تخم های نماتد تفریخ نشدند. اکوتیپ های محلی میاندوآب و نیشابوری بیش ترین و پلی کراس شیراز کم ترین تعداد تفریخ تخم را داشتند. نتیجه گیری: ساپونینهای خالص اکوتیپهای یونجه نسبت به ساپونینهای خام تاثیر بیشتری بر میزان تفریخ تخم نماتد دارند. ساپونینهای اکوتیپ پلی کراس شیراز تاثیر بهتری نسبت به سایر اکوتیپها دارد.
پژوهشگران	فرزاد مرادی (نفر اول)، حجت اله مظاهری لقب (نفر دوم)، لیلا کاشی (نفر سوم)، سیدسعید موسوی (نفر چهارم)