مشخصات پژوهش

صفحه نخست /بررسی عملکرد اقتصادی دولت ...
عنوان بررسی عملکرد اقتصادی دولت سامانی در حوزه علم و دانش
نوع پژوهش مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها دولت سامانی، اقتصاد، قدرت، دانش، عالمان
چکیده یکی از دوره های شکوهمند تمدن اسلامی، دوره امارت سامانیان بود. سامانیان نسبت به ترویج دانش اهتمام داشتند و با حمایت از داتش و دانشوران سبب گسترش حوزه های دانش می شدند. هدف این تحقیق پاسخ به این پرسش است که دولت سامانی چگونه با سیاستهای اقتصادی خود در حوزه دانش تاثیر می گذاشت. پزوهشگران با انتخاب چارچوب نظری« دولت یکی از مولفه های تاثیرگذار در حوزه دانش است و می تواند بنا به اقتضائات خود دانش را تولید و یا رشد و گسترش آن را متوقف کند» و بر اساس منابع موجود کتابخانه ای در پی پاسخ به پرسش فوق است. دست آورد پژوهش این است که سامانیان با حمایت مالی از عالمان در قالب معافیت های مالیاتی دانشمندان از خراج و مالیات و قرار دادن موقوفات برای طلاب در پیشرفت دانش های نقلی، قدم برداشته است. دیوان حِسبه سامانی در گسترش فقه حکومتی وحقوق معاملات موثر بوده، اهتمام دولت سامانی به ایجاد یا توسعه جوامع، رباط ها و کتابخانه، به صورت عمده در گسترش دانش های نقلی و سپس دانش های عقلی موثر بود. بنا به کارکردهای اقتصادی دانش های حساب و ریاضیات، نجوم و هیئت و جغرافیا، توسط دولت سامانی حمایت شده و توسعه یافته اند. مدارس حنفی و شافعی با حمایت مالی دولت سامانی اداره می شد که در نتیجه فقه حنفی و شافعی پیروان زیادی در این قلمرو داشت. مدرسه مالکی به سبب عدم حمایت مالی سامانی متروک و منزوی شد.
پژوهشگران سید عیسی موسوی (نفر اول)، علی غفرانی (نفر دوم)