مشخصات پژوهش

صفحه نخست /حکمت عملی در مصیبتنامه عطار ...
عنوان حکمت عملی در مصیبتنامه عطار نیشابوری با تأکید بر اخالق
نوع پژوهش مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها : حکمت، حکمت عملی، اخالق، سیاست مدن، عطار.
چکیده چکیده حکمت در جهانبینی اســامی، عصاره خرد و روشــنبینی ضمیر حکیمی است که شایســتگی راهبری و هدایت انســانها را دارد. حکمت عملی، شــاخهای از حکمت و ناظر به کنش و اعمال و رفتار انســان است؛ چه در ارتباط با خدا و چه ارتباط بــا خود و چه ارتباط با دیگران. حکمت عملی درحقیقت رهنامۀ زیســت انســانی در دنیاست؛ بنابراین، واکاوی و موشکافی ابعاد آن از دیدگاههای مختلف اهمیت زیادی دارد. عطار نیشــابوری، عارف و حکیم برجستۀ ایرانی قرن ششم، ازجمله کســانی اســت که واکاوی ابعاد حکمت عملی در اندیشۀ او میتواند به ِ رو، تالش شده است غنای تحقیقات علمیـفرهنگ ایرانی بیفزاید. در مقالۀ پیش حکایات موجــود در کتاب مصیبتنامۀ عطار، بــه روش تحلیل مضمون تبیین و تحلیل شود. این مقاله درپی پاسخ به این پرسش کلی بوده است که شاخصترین و مهمترین مضامین حکمت عملی در اندیشۀ عطار، چه مواردی است و جهانبینی عطــار در حوزۀ تدبیر امــور فردی و اجتماعی چگونه اســت؟ عطار بهعنوان یک اندیشمند عارف، در حوزۀ تربیت فردی و تربیت سامان سیاسی و اجتماعی زندگی انسان دیدگاههای بسیار مهمی دارد. برای تبیین این اندیشهها نخست، کل حکایات | تار یخ در یافت:21/09/1400 | تار یخ پذیرش:18/11/1400| محسن احمدی* دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران. مهدی شر یفیان نویسنده مسئول، استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران. حکمت عملی در مصیبتنامه عطار نیشابوری با تأکید بر اخالق d.ahmadimohsen@gmail.com m.sharifian@basu.ac.ir https://orcid.org/0000-0002-5254-0346 * | فصلنامه تحقیقات بنیادین علوم انسانی | شماره پیاپی 25 | زمستان 1400 | صص 108-89| [ Downloaded from frh.sccsr.ac.ir on 2022-04-08 ] 1 / 20 90 | فصلنامه تحقیقات بنیادین علوم انسانی | شماره پیاپی 25 | زمستان 1400| مصیبتنامه کدگذاری و دستهبندی محتوایی شدند که نتیجهای چنین بهدست آمد: ً 372 حکایت نقل شــده است که در بررسیهای ما، 127 در این کتاب مجموعا حکایت در بخش اخالق، 37 حکایت در بخش سیاســت مدن و بقیۀ حکایات به عناویــن متفرقه )غیرمرتبط با تحقیق حاضر( کدگذاری شــدهاند. اخالق در میان ســه بخش دیگر، بیشــترین حکایات مرتبط با این پژوهــش را به خود اختصاص داده اســت؛ هم بدان دلیل که
پژوهشگران محسن احمدی (نفر اول)، مهدی شریفیان (نفر دوم)