عنوان
|
مطالعۀ 74 سکۀ ایلخانی موزۀ همدان متعلق به حکومت ابوسعید(ضرب همدان، تبریز و سلطانیه) با استفاده از روش فلوئورسانس اشعۀ ایکس
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپشده در مجلات علمی
|
کلیدواژهها
|
سکه های نقره، ایلخانان، pXRF ، سلطان ابوسعید بهادرخان.
|
چکیده
|
مطالعات سکه شناسی همواره اطلاعات مفید و دقیقی در ارتباط با نحوۀ تولید و شرایط اقتصادی و پیشرفتهای صنعتی در زمینۀ ساخت سکه در اختیار پژوهشگران قرار میدهد. مطالعه دربارۀ عملکرد ضرا بخانه های محل تولید این سکه ها درواقع بررسی این شاخصه ها از دیدگاه دیگر است. در پژوهش حاضر با توجه به اهمیت ضرا بخانه های سه شهر همدان، تبریز و سلطانیه به مقایسۀ آ نها از طریق مطالعۀ فیزیکی و شیمیایی سکه های تولید شده توسط این ضرا بخانه ها پرداخته شده است. به همین جهت 74 سکۀ ایلخانی از دورۀ «سلطان ابوسعید » از این سه ضرا بخانۀ همدان، تبریز و سلطانیه انتخاب گردید. در پژوهش حاضر، از روش توصیفی و تحلیلی استفاده شده است و روش آزمایش غیرمخرب pXRF به منظور تجزیۀ عنصری سکه ها به کاررفته است. این واکاوی به دنبال یافتن پاسخ این پرسشها است؛ 1) ضرا بخانه های عصر ابوسعید در ضرب سکه ها از چه الگویی در قطر و وزن سکه ها پیروی کرده اند و رابطۀ این الگوی احتمالی با الگوهای مشخص حکومت مرکزی چیست؟ 2) مطالعات آزمایشگاهی عناصر این سکه ها به وسیلۀ دستگاه pXRF چه اطلاعاتی درمورد شرایط سیاسی و اقتصادی حاکم بر آن زمان در اختیار ما قرار میدهند؟ مطالعات سکه ها نشان میدهد در دورۀ حکومت ابوسعید سکه ها در انداز ه های تقریباً یکسانی ضرب میشدند. پیاده سازی متون و نمادهای یکسان، نشان دهندۀ ضرب سکه ها تحت الگوی مشخص است. تغییرات نه چندان زیاد در درصد نقر ه های موجود در سکه ها، میتواند بر ثبات سیاسی و اقتصادی در دوران این حاکم تعبیر شود. بررسی سکه ها نشا ندهندۀ جعلی بودن سکۀ شمارۀ 68 است؛ همچنین مشاهدۀ آرسنیک در برخی از سکه ها نشان می دهد که دمای لازم برای تهیۀ ورقه های اولیه جهت ضرب سکه از دمای تبخیر آرسنیک کمتر بوده است.
|
پژوهشگران
|
مهدی حاجی ولیئی (نفر اول)، یعقوب محمدی فر (نفر دوم)، شراره السادات میر صفدری (نفر سوم)، ازاده چهاردولی (نفر چهارم)
|