مشخصات پژوهش

عنوان	تداوم ارزشهای جغرافیای طبیعی در عرصۀ حفاظت از میراث معماری شهر موردپژوهی: میراث معماری شهر تاریخی چغازنبیل
نوع پژوهش	مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها	ارزشهای مکان، جغرافیای طبیعی، شهر دوراونتاش
چکیده	توجه به تأثیرگذاری جغرافیای طبیعی بر اندیشۀ انسان برای خلق کالبد معماری، که ارزشهای مکانی را شکلمیدهند، در عرصۀ حفاظت از میراث معماری شهر ضروری است و باید در برنامهریزیهای شهری نیز به آن توجه شود. ضعف در شناخت و تبیین این ارزشها، سبب از دسترفتن محیط طبیعی اثرگذار و یکپارچگی میراث معماری با زمینهاش میشود. از سوی دیگر، برای حفاظت از میراث معماری شهر، عالوه بر شناسایی تمامی ارزشهای مرتبط، تداوم این ارزشها در بستر زمان نیز ضروری است که تاکنون علیرغم تأکید پژوهشگران حفاظت بر اهمیت آن، به شناخت و چگونگی آن پرداخته نشده است. این پژوهش با هدف ارتقاء دانش ارزشگذاری و توسعۀ نگاه ارزشمحور در عرصۀ حفاظت از میراث معماری، به دنبال احصاء ارزشهای مکانی برای تکمیل طبقهبندی موجود و شناسایی مؤلفههای مفهوم »تداوم« برای دست یافتن به چگونگی استمرار این ارزشها است. پژوهش حاضر با رویکرد کیفی و راهبرد استدالل منطقی و به روش موردپژوهی، ابتدا با بازخوانی متون و نظریههای مرتبط، به تدقیق مفاهیم »ارزشهای مکانی« و »تداوم« در میراث معماری پرداخته است و سپس با تحلیل دادهها، مؤلفههای »تداوم«، »شاخصهای ارزش مکانی« و ابعاد احصاء آنها را به عنوان یافتههای پژوهش استخراج و برای تدوین چارچوب مفهومی بهکار گرفته است. در نهایت، با تحلیل دادههای نظری و میدانی حاصل از بررسی »شهر تاریخی چغازنبیل«، به سئوال اصلی پژوهش که »چگونه ارزشهای مکانی میراث معماری میتوانند در بستر زمان تداوم یابند؟« پاسخ میدهد. یافتههای پژوهش نشان میدهد که ارتباط میان سه شاخص »جغرافیای طبیعی«، »اندیشۀ ساخت« و »کالبد ساختهشده«، ارزشهای مکانی را شکل میدهد که میتوان آنها را در چهار بعد منظر، ساختار، عملکرد و معنا شناسایی نمود. همچنین، »تغییر« و »حفاظت« دو مؤلفۀ تداوم هستند که استمرار ارزشهای مکانی و حیات میراث معماری شهر منوط به تغییر)پویایی( شاخصها و حفاظت)مانایی( روابط میان آنها در بستر زمان خواهد بود.
پژوهشگران	شیما شاهرخی (نفر اول)، کمال الدین نیکنامی (نفر دوم)، محمدسعید ایزدی (نفر سوم)