عنوان
|
نقش دو مؤلفۀ حفاظت و پویایی در باززنده سازیِ میراث معماری بر مبنای تداوم ارزش های مکانی موردپژوهی: میراث معماری محوطۀ تاریخی چغازنبیل
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپشده در مجلات علمی
|
کلیدواژهها
|
باززنده سازی میراث معماری حفاظت تداوم چغازنبیل
|
چکیده
|
رویکرد باززنده سازی در عرصۀ حفاظت از میراث معماری نیازمند شناسایی و احصای همۀ ارزش های مرتبط با اثر است، اما در فرایند باززنده سازی به تأثیرگذاری جغرافیای طبیعی بر شکل گیری میراث معماری و بر اندیشۀ انسان برای خلق آن، با عنوان ارزش های مکانی، کمتر توجه شده است. ضعف در شناخت و تبیین این ارزش ها سبب از دست رفتن محیط طبیعی اثرگذار و نابودی یکپارچگی میراث معماری با زمینه اش می شود. از سوی دیگر، برای حفاظت از میراث معماری، علاوه بر شناسایی همۀ ارزش های مرتبط، تداوم این ارزش ها در بستر زمان نیز ضروری است. در این پژوهش، با هدف ارتقای دانش ارزش گذاری و توسعۀ نگاه ارزش محور در عرصۀ حفاظت از میراث معماری، شناخت و معرفی ارزش های مکانی برای تکمیل طبقه بندی موجود از ارزش ها و شناسایی مؤلفه های مفهوم «تداوم» برای دست یافتن به چگونگی استمرار این ارزش ها پیگیری گردیده و با رویکرد کیفی و راهبرد استدلال منطقی و به روش موردپژوهی، ابتدا با بازخوانی متون و نظریه های مرتبط، به تدقیق مفاهیم «ارزش های مکانی» و «تداوم» در میراث معماری پرداخته شده است و سپس با تحلیل داده ها، مؤلفه های «تداوم»، «شاخص های ارزش مکانی»، و ابعاد احصای آن ها، با عنوان یافته های پژوهش، استخراج شده و برای تدوین چارچوب مفهومیِ «باززنده سازی میراث معماری بر مبنای تداوم ارزش های مکانی» به کار آمده است. درنهایت، با تحلیل داده های نظری و میدانی حاصل از بررسی «مجموعۀ معماری چغازنبیل»، به سؤال اصلی پژوهش پاسخ داده می شود. بنابر یافته های پژوهش، ارتباط میان سه شاخص «بنیان های طبیعی»، «اندیشۀ ساخت»، و «کالبدِ ساخته شده» ارزش های مکانی را شکل می دهد و می توان این شاخص ها را در چهار بعد منظر، ساختار، عملکرد، و معنا در میراث معماری شناسایی کرد. همچنین، «پویایی» و «حفاظت» دو مؤلفۀ تداوم هستند که استمرار ارزش های مکانی منوط به «پویایی» شاخص ها با رویکرد «توسعۀ پایدار» و «حفاظت» از روابط میان شاخص ها با رویکرد «کاهش خطر بلایا» در فرایند باززنده سازی خواهد بود.
|
پژوهشگران
|
شیما شاهرخی (نفر اول)، کمال الدین نیکنامی (نفر دوم)، محمدسعید ایزدی (نفر سوم)
|