|
عنوان
|
پویایی اجتماعی و اقتصادی کرمان در جنو بشرق ایران؛ برپایۀ متون تاریخی و یافته های سفال دوران اسلامی در محوطۀ قلعه دختر*
|
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
|
|
کلیدواژه‌ها
|
گونه شناسی سفال، دوران اسامی، کرمان، قلع هدختر، برهم کنش فرهنگی.
|
|
چکیده
|
چکیده محوطۀ قلع هدختر در حاشیۀ شرقی شهر کرمان، با عرصۀ حدود 10 هکتاری، بخش مهمی از سازمان فضایی شهر کهن کرمان در دوران اسامی بوده است. گسترۀ آثار معماری و مواد فرهنگی، ب هویژه قطعات سفال بر اهمیت فرهنگی و تاریخی این محوطه دلالت می نمایند؛ درحال یکه در پژوه شهای پیشین، نقش و جایگاه قلع هدختر در بستر تاریخی و فرهنگی شهر کرمان مغفول مانده است. بر ای ناساس، در مقالۀ حاضر این پرس شها مطرح است که مه مترین گون ههای سفال در محوطۀ قلع هدختر کدام است؟ بره مکنش فرهنگی کرمان با نواحی دیگر، ب هویژه شهرهای جنو بشرق ایران و حاشیۀ خلی جفارس چگونه بوده است؟ در این پژوهش تاش شده بامطالعۀ گونه های سفال دوران اسامی در قلعه دختر و مقایسۀ آن ها با سفال های سایر محوطه های هم عصر و ه ممرز، جایگاه و نقش کرمان در فرآیند مستمر «ب ݣ رهم کن شهای فرهنگی » یا «پویایی اجتماعی » و ب هتبع آن، «پویایی اقتصادی » کرمان تبیین شود. گردآوری اطلاعات در این مقاله، ب هرو شهای اسنادی و میدانی صور تگرفته و رویکرد و روش پژوهش، توصیفی-تحلیلی است. داده های میدانی حاصل ی کفصل بررسی، گمان هزنی و کاوش قلعه دختر در سال 1398 است. نتایج نشان می دهد سفا لهای موردمطالعه در طیف متنوع بدون لعاب و لعاب دار از انواع وارداتی و محلی قرار دارند و هر یک به زیرگرو ههایی تقسیم م یشوند. این نمون هها مشابهت زیادی با سفال های محوط ههای اسامی در سیستان )زابل(، سواحل دریای مُکران )نی کشهر و چابهار( و محوط ههای حاشیۀ خلی جفارس )هرمزگان، خوربس، بندر مهروبان، رأ سالخیمه و کیش( دارند. مقایسۀ گون هشناختی و گا هنگاری سفال قلع هدختر و تحلیل محتوای متون تاریخی نشانگر برهم کن شهای فرهنگی با نواحی پیش گفته است؛ بنابراین، کرمان در دوران اسامی، به ویژه از عصر سلجوقی تا صفوی، یکی از گذرگاه های ارتباطی محوطه های حاشیۀ خلی جفارس و دریای مکران با محوط ههای شمال یتر بوده است و در شبکۀ تعامات اقتصادی و برهم کن شهای فرهنگی جنوب و جنو بشرق نقش واسطه داشته است.
|
|
پژوهشگران
|
سحر طهماسب زاده (نفر اول)، مریم محمدی (نفر دوم)، سعید امیر حاجلو (نفر سوم)، رضا ریاحیان (نفر چهارم)
|