مشخصات پژوهش

صفحه نخست /رویکرد فقهی به ضمان دیه در ...
عنوان رویکرد فقهی به ضمان دیه در قتل ناشی از کیفر غیرسالب حیات
نوع پژوهش مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها ضمان دیه، فقه مقاصدی، محقون الدم، مصلحت عامه، وجوب احتیاط
چکیده یکی از مسائل مهم در حوزه فقه کیفری اسلام که فقها درباره آن به اظهار نظر پرداخته اند، ثبوت یا انتفای ضمان دیه نسبت به محکوم علیه محقون الدمی است که به سبب اجرای مجازات غیرسالب حیات به قتل می رسد. در این باره چهار دیدگاه وجود دارد: مشهور فقها معتقدند که هیچ گونه ضمانی در خصوص قتل به واسطه تمامی گونه های مجازات (یعنی حد، قصاص و تعزیر) متصور نیست و خون مقتول هدر می باشد؛ بعضی با تفکیک میان حد الله و حد الناس، تلف در اثر سنخ اخیر را ضمان آور قلمداد کرده اند؛ شماری بر این باورند که راجع به هلاکت از باب تعزیر می توان قائل به ضمان گشت؛ و سرانجام، آیت الله خوانساری نسبت به دیدگاه مشهور تردید جدی روا می دارد، هرچند این امر منجر به صدور فتوا به خلاف آن نمی شود. نوشتار حاضر که به روش کتابخانه ای و با رویکرد تحلیلی-انتقادی سامان یافته، به واکاوی دیدگاه های مزبور و مستندات آن ها می پردازد و در نهایت با برگزیدن دیدگاه ثبوت دیه نسبت به مطلق کیفرها، آن را با تکیه بر پاره ای از ادله ثابت می نماید.
پژوهشگران سجاد عادلیان طوس (نفر اول)، علیرضا تقی پور (نفر دوم)