|
عنوان
|
بررسی فرضیه تشابه ورجمکرد اسطوره ای با ساختارهای خشتی مکشوف در محوطه هگمتانه
|
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
|
|
کلیدواژه‌ها
|
تپۀ هگمتانه ورجمکرد ساروجمکرد شهر اسطورهای جمشید
|
|
چکیده
|
تپۀ هگمتانه تا اواسط دورۀ پهلوی، «قلعۀ شاه داراب» و محلۀ پیرامون آن نیز «محلۀ سرقلعه» نامیده می شده است، اما در دورۀ پهلوی به نام «تپۀ هگمتانه» نام گذاری شد. براساس کاوش های باستان شناسی علمی که از سال 1362 ه.ش. در این محوطه آغازشده است، ساختارهایی مربوط به دورۀ اشکانی شناسایی شد، اما فرضیۀ وجود هگمتانۀ تاریخی در زیر آن و ساختمان هایی از دورۀ هخامنشی در حوالی آن نیز هم چنان مطرح است. مسأله اصلی این پژوهش بررسی و تحقیق دربارۀ وجود رابطۀ احتمالی بین ساختارهای خشتی در تپۀ هگمتانه با شهر اسطوره ای «ورجمکرد» است و پرسش اصلی این پژوهش این است که: چه تشابهاتی بین توصیفات وندیداد از ورجمکرد و شهر باستانی کاوش شده در تپۀ هگمتانه وجود دارد؟ این تحقیق ازنظر رویکرد پژوهش، یک تحقیق قیاسی و ازنظر راهبرد پژوهش، یک تحقیق تاریخی محسوب می شود و منابع مورداستفاده شامل منابع مکتوب تاریخی و گزارش های باستان شناسی است. کلیۀ اطلاعات گردآوری شده به روش کدگذاری طبقه بندی و درنهایت به تحلیل داده ها پرداخته شده است. جمع بندی حاصل از انجام مطالعات این است که: از 13 شاخصۀ (کد) شناسایی شده در وندیداد، هفت شاخصه: داشتن نقشه، دین مزداپرستی در خانه ها، نظم تکرارشونده، داشتن ایوان، خود روشن از درون، وجود آبراهه ها و ساختار خشتی، تشابه بسیار زیادی با یافته های باستان شناسی دارند. دربارۀ دو شاخصه: نام شهر و علت ساخت شهر، مشابهت هایی در منابع تاریخی وجود دارد، اما یافتۀ باستان شناسی وجود ندارد. دربارۀ چهار شاخصه: چهاربر بودن، ابعاد شهر، تعداد گذرگاه ها و دوطبقه بودن، نمی توان درحال حاضر موضوع تشابه را به طور کامل پذیرفت؛ اما امکان تشابه کاملاً محتمل است. درنهایت، نتیجه گیری حاصل از این پژوهش این است که، با توجه به شباهت بسیار زیاد بین این محوطۀ کاوش شده و توصیفات وندیداد از ورجمکرد، فرضیۀ تشابه ورجمکرد اسطوره ای با آثار شهر یافت شده در تپۀ هگمتانه کاملاً محتمل است
|
|
پژوهشگران
|
صاحب محمدیان منصور (نفر اول)، فائزه حاتمی مجد (نفر دوم)
|