مشخصات پژوهش

عنوان	اثرات رفاهی مالیات های غیرمستقیم بر دهک های درآمدی در ایران (مدل تعادل عمومی قابل محاسبه CGE)
نوع پژوهش	پایان نامه
کلیدواژه‌ها	مالیاتهای غیرمستقیم، رفاه، مدل تعادل عمومی قابل محاسبه، اقتصاد کلان
چکیده	افزایش رفاه اجتماعی یکی از اهداف اساسی دولت ها و شاخصی برای ارزیابی عملکرد آنها بوده و گسترش تعهدات دولت در این راستا، باعث صعودی شدن روند مخارج دولت شده است. بعد از درآمدهای نفتی، مالیات ها دومین و مهم ترین منبع تأمین مخارج دولت هستند. از طرف دیگر با توجه به اهمیت عدالت اجتماعی به عنوان یکی از اهداف اصلی دولت، اثرات وضع مالیات بر خانوارها نیز برای دولت بسیار مهم است. لذا این تحقیق با استفاده از یک مدل تعادل عمومی قابل محاسبه، به دنبال بررسی اثرات رفاهی وضع مالیات غیرمستقیم بر دهک-های مختلف درآمدی در ایران می باشد. در همین رابطه در اینجا دو سناریو اعمال شده است و واکنش خانوارهای با دهک های مختلف درآمدی نسبت به این سناریوها بررسی شده است.در سناریوی اول مالیات یکسانی بر تمامی کالا و خدمات با نرخ 5 درصد وضع شده است (به استثنای کالاها و خدمات معاف از مالیات از جمله محصولات کشاورزی فرآوری نشده). در سناریوی دوم مالیات بر مواد غذایی با نرخ صفر، مالیات بر برخی کالاهای لوکس (هتل و رستوران، فعالیت های تفریحی) با نرخ 14درصد و همچنین مالیات بر بقیه کالاها با همان نرخ 5 درصد در نظر گرفته شده است. نتایج حاصل از مدل نشان می دهد که وضع مالیات غیرمستقیم در سناریو اول باعث بدتر شدن رفاه خانوارهای با درآمد پایین می شود در حالی که سناریوی دوم، باعث بهبود رفاه خانوارهای فقیر و بدتر شدن رفاه خانوارهای ثروتمند شده است. با این حال در سناریوی اول تولید ناخالص داخلی نسبت به سناریوی دوم بالاتر بوده است. بنابراین توصیه می شو در انتخاب سیاستگذاری مالیاتی دقت لازم مبذول گردد تا با استفاده از یک سیستم مالیاتی یکپارچه هم شاهد کارایی اقتصادی و هم عدالت اقتصادی باشیم.
پژوهشگران	اکبر خدابخشی (استاد راهنما)، سعیده روستایی (دانشجو)