مشخصات پژوهش

صفحه نخست /پژوهشی در معانی واژۀ «فرش» در ...
عنوان پژوهشی در معانی واژۀ «فرش» در اشعار عطّار، صائب و بیدل
نوع پژوهش مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها عطّار نیشابوری؛ صائب تبریزی؛ بیدل دهلوی؛ فرش؛ عرش؛ سبک هنری؛ سبک عراقی؛ عرفان
چکیده این مقاله قصد آن دارد تا بخی از معانی مختلف واژۀ «فرش» را در اشعار «عطّار نیشابوری»، «صائب تبریزی» و «بیدل دهلوی» مورد بررسی قرار دهد و نیز به این پرسش پاسخ دهد که چرا از بین تمام شاعران پس از اسلام در ایران، این سه شاعر از اهمیت بیشتری برای این پژوهش برخوردارند و چگونه زمینه و زمانۀ حیات شان بر نظام شعرسرایی و گزینش واژگان شان (که اینجا منحصراً منظور «فرش» است) تأثیرگذار بوده است. به همین منظور، مقاله در جستار اول تا سوم، گسترۀ معنایی این واژه را در اشعار صائب و بیدل تحلیل می کند و به این نکته می پردازد که دلیل توجه خاص ایشان و معانی موردنظرشان از این واژه چه بوده است و نشان می دهد که واژۀ فرش و شکل های مختلف ترکیبی و فعلی آن، در پهنۀ شعر، به مدد ذوق این دو شاعر برجستۀ سبک پرطمطراق هندی می آمد و واجد معانی متنوع و بدیعی می شد. در جستار چهارم، منحصراً اشعار عطّار نیشابوری از دریچۀ تقابلی که او عامدانه بین دو واژۀ «عرش» و «فرش» قائل می شود و معنای عرفانی ای که از آن مراد می کند، مورد ملاحظه قرار می گیرد. مدخل ورود به بحث، یک درآمد و یک مقدمه است که زمینه را برای ورود به بحث اصلی در چهار جستار مهیا می کند.
پژوهشگران داود میرزائی (نفر اول)