مشخصات پژوهش

صفحه نخست /تحلیل تطبیقی استنادات قرآنی ...
عنوان تحلیل تطبیقی استنادات قرآنی ابن میثم بحرانی و ابن ابی الحدید معتزلی در شرح نهج البلاغه
نوع پژوهش پایان نامه
کلیدواژه‌ها نهج البلاغه، قرآن، ابن میثم بحرانی، ابن ابی الحدید معتزلی، استنادات قرآنی، خطبه های نهج البلاغه.
چکیده دو شرح ابن میثم بحرانی و ابن ابی الحدید بر نهج البلاغه از جمله برجسته ترین شرح های نهج البلاغه هستند. با توجه به وجود ارتباط میان خطبه های نهج البلاغه با قرآن کریم در لفظ و محتوا، دو شارح مذکور جهت شرح نهج البلاغه از آیات قرآن استفاده کرده اند. این پژوهش با هدف یافتن نقاط اشتراک و اختلاف دو شارح در استناد به قرآن کریم با روش توصیفی-تحلیلی انجام شد. دیدگاه ها و استنادات قرآنی ابن میثم بحرانی و ابن ابی الحدید در 55 خطبه از نهج البلاغه با موضوعات اعتقادی، سیاسی و اخلاقی مورد بررسی قرار گرفت، سپس این دیدگاه ها در دو بخش «اشتراکات» و «اختلافات» به صورت تطبیقی دسته بندی و تحلیل شد. همچنین ارتباط یا عدم ارتباط استناد قرآنی صورت گرفته توسط دو شارح نیز مورد نقد و بررسی قرار گرفت و نقاط پنهان از نظر ایشان در استناد به قرآن بیان شد. از جمله نتایج این پژوهش توفیق بیشتر ابن میثم بحرانی در استناد فراوان تر و صحیح تر به آیات قرآن، خروج متعدد ابن ابی الحدید از سیر موضوع خطبه ها و دخالت دادن عقاید مذهبی خاص معتزله در تبیین معنای عبارات نهج البلاغه، کاستی و کوتاهی هر دو شارح در استناد به قرآن کریم در اغلب خطبه های سیاسی و استنادات غیرمرتبط با موضوع خطبه در برخی از خطبه های اعتقادی و اخلاقی است.
پژوهشگران کرم سیاوشی (استاد راهنما)، مسعود صفری (دانشجو)