عنوان
|
تحلیل تطبیقی استنادات قرآنی ابن میثم بحرانی و ابن ابی الحدید معتزلی در شرح نهج البلاغه
|
نوع پژوهش
|
پایان نامه
|
کلیدواژهها
|
نهج البلاغه، قرآن، ابن میثم بحرانی، ابن ابی الحدید معتزلی، استنادات قرآنی، خطبه های نهج البلاغه.
|
چکیده
|
دو شرح ابن میثم بحرانی و ابن ابی الحدید بر نهج البلاغه از جمله برجسته ترین شرح های نهج البلاغه هستند. با توجه به وجود ارتباط میان خطبه های نهج البلاغه با قرآن کریم در لفظ و محتوا، دو شارح مذکور جهت شرح نهج البلاغه از آیات قرآن استفاده کرده اند. این پژوهش با هدف یافتن نقاط اشتراک و اختلاف دو شارح در استناد به قرآن کریم با روش توصیفی-تحلیلی انجام شد. دیدگاه ها و استنادات قرآنی ابن میثم بحرانی و ابن ابی الحدید در 55 خطبه از نهج البلاغه با موضوعات اعتقادی، سیاسی و اخلاقی مورد بررسی قرار گرفت، سپس این دیدگاه ها در دو بخش «اشتراکات» و «اختلافات» به صورت تطبیقی دسته بندی و تحلیل شد. همچنین ارتباط یا عدم ارتباط استناد قرآنی صورت گرفته توسط دو شارح نیز مورد نقد و بررسی قرار گرفت و نقاط پنهان از نظر ایشان در استناد به قرآن بیان شد. از جمله نتایج این پژوهش توفیق بیشتر ابن میثم بحرانی در استناد فراوان تر و صحیح تر به آیات قرآن، خروج متعدد ابن ابی الحدید از سیر موضوع خطبه ها و دخالت دادن عقاید مذهبی خاص معتزله در تبیین معنای عبارات نهج البلاغه، کاستی و کوتاهی هر دو شارح در استناد به قرآن کریم در اغلب خطبه های سیاسی و استنادات غیرمرتبط با موضوع خطبه در برخی از خطبه های اعتقادی و اخلاقی است.
|
پژوهشگران
|
کرم سیاوشی (استاد راهنما)، مسعود صفری (دانشجو)
|