عنوان
|
طبقهبندی و گونهشناسی سفالهای نقشکنده ِ در گلابه )اسگرافیاتو( شهر بروجرد )بر اساس سفالهای مکشوفه از محوطه مسجد جامع و لایههای بافت قدیم شهری(
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپشده در مجلات علمی
|
کلیدواژهها
|
بروجرد، مسجد جامع، سفال لعابدار، نقش کنده
|
چکیده
|
طبق منابع تاریخی و جغرافیایی دوره اسلامی، شهر بروجرد از سدههای نخست اسلامی همواره بهعنوان یک مرکز شهری مطرح بوده است. مسجد جامع »عتیق«، کهنترین بنای تاریخی شهر بروجرد است که طبق کاوشهای باستانشناسی و شاخصههای معماری، آثار و شواهدی از قرون نخستین اسلامی تا عصر حاضر در آن قابل شناسایی است. طی چند فصل کاوش باستانشناسی در این مسجد ـ که بیشتر با اهداف مرمتی و معماری انجام شده است ـ نمونههای فراوانی از قطعات سفالی عمدتاً مربوط به سدههای میانی اسلامی در محوطه این بنای کهن شناسایی شده است. در سالهای اخیر و با اجرای برخی پروژههای عمرانی و گودبرداری ساختمانی در محدوده بافت قدیم شهر بروجرد، شواهد و مدارک قابلتأملی از لایههای فرهنگی و تاریخی نمایان شده که نمونه های شاخصی برای مطالعه سفال دوره اسلامی در منطقه است. مقاله پیش رو باهدفطبقهبندی و گونه شناسی سفال نقش کنده در گِلابه حاصل از کاوشهای مذکور و تطبیق آن با نمونههای مشابه است.سؤالاتاصلی این تحقیق عبارتند از : 1ـ سفالهای نقش کنده در گِلابه مورد مطالعه از چه ویژگیهای فنی برخوردارند؟ 2ـ سبک هنری نمونههای مورد مطالعه با کدام الگوهای هنری شناخته شده این گونه سفالی، قابل مقایسهاند؟ در انجام پژوهش حاضر، روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی و گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانهای و تطبیق میدانی یافتههای این حوزه با سایر مناطق صورت گرفته است. نتایج پژوهش نشان می دهد که سفال نقش کنده در گِلابه رایجترین گونه سفالی سدههای 7ـ 4ه.ق.منطقه بوده است. از نظر شکل، مضامین نقوش و فنون لعاب دهی از تنوع قابل توجه ای برخوردار و دارای وجوه اشتراک فنی و هنری با سفالهای دیگر مناطق همعصر بهویژه غرب ایران هستند
|
پژوهشگران
|
محمدمهدی گودرزی (نفر اول)، مریم محمدی (نفر دوم)، مصطفی رضایی (نفر سوم)
|