عنوان
|
تبیین نقش طراحی شهری در کاهش فقرشهری با مشارکت ساکنین؛ نمونه موردی: برنامه توسعه قلمرو عمومی درمحله "شیخ آباد" شهر قم
|
نوع پژوهش
|
پایان نامه
|
کلیدواژهها
|
طراحی شهری، فقر شهری، مشارکت ساکنین، قمرو عمومی، شیخ آباد قم
|
چکیده
|
فقر به عنوان یک پدیده چند بعدی در شهرهای قرن 21 به شکل های مختلف ظهور و بروز پیدا می کند. یکی از این موارد به وجود آمدن سکونتگاه های اولیه و غیررسمی و یا به عبارت صحیح تر و به قول دکتر پیران، محلات هدف بازآفرینی شهری هستند که در سال های اخیر به رسمیت شناخته شده و استراتژی های مختلفی از قبیل اعطای حق مالکیت مسکن (ارائه سند رسمی) و سیاست های متعد ارائه خدمات در طی زمان به کار رفته اند و زیست در این محیط را بهبود بخشیده اند. بهترین رویکرد مواجهه با سکونتگاه های غیررسمی رویکرد مشارکتی است که متاخرترین رویکرد نیز می باشد. ارائه خدمات، هر چند موجب گسترش عدالت در شهر هست اما نتوانسته روابط اجتماعی و اقتصادی پایدار در این محلات را به وجود آورند. راهبردهای مختلفی برای استفاده از مشارکت شهروندان وجود دارد، یکی از بهترین فضاها برای جلب مشارکت مردم و تاثیر آن ها در طراحی قلمروهای عمومی هستند. راهبرد تحقیق در این پژوهش راهبرد کیفی با رویه های : مصاحبه، مشاهده و برداشت است. نتایج تحقیق نشان دهنده این است که لازمه دگرگونی در این محلات، سیاست پروژه محرک توسعه است. برای داشتن یک طراحی محرک توسعه موفق در یک سکونتگاه غیررسمی دارا بودن دیدگاهی یکپارچه و شبکه گرا لازم است، برای تحقق این مهم لازم بود که نگرش اجتماعی، فرهنگی و مردمی به فضا تبدیل شود و حرکتی پویا ایجاد تا محله را از نو بیافریند. بررسی ها در محله هدف پژوهش (شیخ آباد قم) نشان داد که: شرایط قلمروهای عمومی (خیابان ها، میدان ها، پارک ها و فضاهای سبز) در این محله مناسب نبوده و اهالی مسائل و مشکلات فراوانی را مطرح کردند و تصویر ایده آل برای آن وجود ندارد و یا اگر وجود دارد، در قالب آرزو در ذهنشان نقش بسته است و عزمی از طرف مدیریت شهری برای تحقق این ایده ها وجود ندارد. از مراحل اولیه آغاز طراحی مشارکتی، احساس تعلق به محله را می توان در مشارکت کننده ها و مصاحبه شوندگان مشاهده کرد. در مصاحبه های انجام شده از نظر مصاحبه شوندگان برای بهبود کیفیت قلمروهای عمومی بر روی شاخص ها و عواملی تاکید داشتند که عبارتند از: کالبدی، کاربری و فعالیت، ایمنی و امنیت، اقتصادی- فضایی، ادراکی، اکولوژیکی- آسایش و اجتماعی.
|
پژوهشگران
|
محمدسعید ایزدی (استاد راهنما)، ولی اله نوروزی (دانشجو)
|