مشخصات پژوهش

عنوان	اثر تکانه های درآمد نفتی بر امنیت غذایی در ایران
نوع پژوهش	پایان نامه
کلیدواژه‌ها	امنیت غذایی، شاخص GFSI، مدل تصحیح خطای برداری، مدل خودرگرسیونی با وقفه های توزیعی، شوک درامد نفتی
چکیده	مفهوم امنیت غذایی بسیار گسترده می باشد و به وسیله تعادل دامنه ای از عوامل زیست شناختی، اجتماعی، اقتصادی، فیزیکی و کشاورزی تعیین می شود. امنیت غذایی مستلزم عرضه ی کافی مواد غذایی در سطح کلان و توزیع عادلانه به منظور دست یابی همه به آن است و مؤلفه های مشخص آن عبارتند: از توان مالی، در دسترس بودن و موجود بودن موادغذایی و کیفیت و امنیت موادغذایی و در حقیقت سنگ بنای یک جامعه توسعه یافته و عنصر اصلی سلامت فکری، روانی و جسمی اعضای آن به شمار می رود، بدون شک امنیت جوامع تا حدودی وابسته به امنیت غذایی است. هدف این مطالعه بررسی تأثیر تکانه های درآمد نفتی بر امنیت غذایی ایران است. وضعیت امنیت غذایی در سطح کشور با شاخص امنیت غذایی جهانی (GFSI) طی دوره (1397-1360) محاسبه شده است. تأثیر تکانه های درآمد نفتی و سایر عوامل اقتصادی منتخب بر امنیت غذایی در سطح کشوری با بهره گیری از مدل خودرگرسیونی با وقفه توزیعی (ARDL) و الگوی خطای تصحیح برداری (VECM) در بلندمدت و کوتاه مدت بررسی شد. نتایج محاسبه شاخص امنیت غذایی GFSI برای ایران نشان می دهد که اگر چه سطح امنیت غذایی طی دوره 1397- 1360 با نوساناتی همراه بوده، اما در طی زمان روند افزایشی داشته است. همچنین نتایج برآورد نشان می دهد کهمتغیر شوک درآمد نفتی اثر منفی بر شاخص امنیت غذایی کشور دارد، یعنی با ایجاد شوک های درآمد نفتی، وضعیت امنیت غذایی کشور وخیم تر می شود. تفکیک شوک ها به مثبت و منفی و بررسی اثرپذیری آن بر شاخص امنیت غذایی نشان داد که هر دو این شوک ها اثر منفی بر امنیت غذایی داشتند، و متغیر های تولید ناخالص داخلی سرانه بدون نفت، سرمایه گذاری در بخش کشاورزی و واردات محصولات کشاورزی اثر مثبت و متغیر های نرخ تورم، متغیر های موهومی جنگ تحمیلی و تحریم های اقتصادی اثر منفی بر سطح امنیت غذایی کشور در بلندمدت دارند. متغیر های اقتصادی منتخب دارای تأثیر معنی دار بر امنیت غذایی می باشند. نتایج مطالعه حاکی از وابستگی اقتصاد کشور به بخش نفت است و به تبع بخش کشاورزی و وضعیت امنیت غذایی در کشور از آن تأثیر می پذیرد. بنابراین پیشنهاد می شود کهوابستگی اقتصاد ملی را به نفت کاهش داده و اقتصاد کشور را از حالت تک محصولی به سمت اقتصاد چند محصولی سوق داد. جهت بهبود امنیت غذایی باید میزان سرمایه گذاری در بخش کشاورزی افزایش یابد که نتواند اقتصاد کشو
پژوهشگران	محمدحسن فطرس (استاد راهنما)، مریم پاک نهادی (دانشجو)، مصطفی بنی اسدی (استاد مشاور)