مشخصات پژوهش

عنوان	اثر تغذیه سلنیوم بر میزان انباشت نیترات در کاهو در سیستم هیدروپونیک
نوع پژوهش	پایان نامه
کلیدواژه‌ها	تغذیه، انباشتگر نیترات، سزیجات پر مصرف، فیبر
چکیده	چکیده: تجمع بیش از حد نیترات یک مشکل شایع در اکثر سبزیجات برگی است و هنگامی اتفاق می افتد که میزان جذب نیترات از میزان مصرف آن توسط گیاه فراتر رود. یکی از عوامل مهم تجمع نیترات در اندام گیاهی پرورش آن در سیستم هیدروپونیک می باشد. در این پژوهش اثر تغذیه سلنیوم بر میزان انباشت نیترات در کاهو (Lactuca sativa L.var.crispa) در شرایط هیدروپونیک بررسی شد که در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه بوعلی سینا در سال 1398 به مرحله اجرا درآمد. این مطالعه به صورت یک آزمایش فاکتوریل، دارای دو فاکتور در قالب طرح کاملا تصادفی و در سه تکرار انجام گردید. فاکتور اول سه سطح از غلظت نیترات (نیترات کلسیم) شامل میزان نیترات موجود در محلول استاندارد هوگلند (شاهد)، نیترات 10 درصد و 20 درصد بیشتر از میزان موجود در محلول استاندارد هوگلند و فاکتور دوم چهار سطح از غلظت سلنیوم (سلنیت سدیم) شامل صفر (شاهد)، 25/0، 50/0 و 75/0 میکرومولار بودند که در مجموع 12 تیمار با پی اچ 4/5 و هدایت الکتریکی متفاوت برای هر تیمار نیترات (نیترات استاندارد 9/1 دسی زیمنس بر متر، نیترات 10 درصد اضافی 05/2 دسی زیمنس بر متر و تیمار 20 درصد اضافی 33/2 دسی زیمنس بر متر) اعمال شد. برای هر تکرار چهار بوته در نظر گرفته شد که در مجموع معادل 144 بوته مورد استفاده قرار گرفت. بستر کشت شامل کوکوپیت و پرلیت با نسبت مساوی بود. صفت های اندازه گیری شده عبارت بودند از صفات مورفولوژیکی شامل: وزن تر و وزن خشک ریشه، وزن تر و وزن خشک اندام هوایی، تعداد برگ، سطح برگ، ارتفاع اندام هوایی، طول ریشه و قطر طوقه و صفات فیزیولوژیکی شامل: میزان کلروفیل ها و کاروتنوئید، عصاره گیری از برگ، اندازه گیری آنتوسیانین کل، میزان ظرفیت آنتی اکسیدانی برگ، میزان فنل، فلاونوئید کل، نیتروژن، نیترات، سلنیوم و فسفر برگ. نتایج نشان داد که با افزایش میزان کاربرد سلنیوم در محلول هوگلند، میزان سلنیوم در برگ نیز افزایش یافت و در مقابل، میزان نیترات برگ کاهش پیدا کرد بطوریکه در غلظت سلنیوم 75/0 میکرومولار، بیشترین میزان کاهش نیترات دیده شد. افزودن نیترات بیشتر از میزان استاندارد باعث کاهش وزن تر و وزن خشک اندام هوایی و وزن تر ریشه گردید. تجمع سلنیوم در ریشه باعث افزایش وزن خشک ریشه نسبت به شاهد شد. استفاده از تیمار نیترات و سلنیوم باعث ایجاد تغیرات معنی داری در سطح کلروفیل a، کارت
پژوهشگران	محمود اثنی عشری (استاد راهنما)، فاطمه فضل الهی (دانشجو)، داود عسگری (استاد مشاور)