|
چکیده
|
در بحث تحلیلی شدن زبان، صورت های تصریفی به مرور جای خود را به ساخت های تحلیلی می دهند. بنابراین ممکن است حالتی که با یک واژه بست در انتهای یک فعل بیان می شده با چند واژه بیان شود. زبان فارسی یکی از زبان هایی است که درحال گذار از چنین سیر تاریخی است (دبیرمقدم و همکاران 1396). اما تا به حال این تغییر و دگردیسی به زبان آماری و به شکل کمّی بیان نشده است. این مقاله درپی چنین اثباتی است. منظور این است که زبان فارسی برخی از پایانه های افعال، وندها و واژگان بسیط خود را از دست داده است و به جای آن واژگانی ساده یا مرکب جایگزین شده است. یکی از مشهورترین این رویدادها جایگزینی افعال ساده با افعال مرکب است. به عنوان نمونه دیگر از بین رفتن افعالی با پیش فعل (مثلاً فروغلتیدن) و جایگزینی افعال مرکب همراه با قید به جای آن است. این تحولات درونی سالیان سال طول می کشد. تغییرات این چنینی گاه رده ی زبان را می تواند تغییر دهد. مثلاً دبیرمقدم (1392، 143) پس از بررسی رده شناختی ترتیب واژه در زبان فارسی، با استفاده از داده های تاریخی دوره های مختلف این زبان نتیجه می گیرد که زبان فارسی درحال تغییر رده از فعل پایانی به فعل آغازی است
|