|
عنوان
|
پویایی خانوار در ایران: بررسی سه دهه تغییرات در ساختار خانوار
|
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
|
|
کلیدواژه‌ها
|
خانوار، خانواده، ساختار خانوار، سن-دوره-کوهورت، ایران
|
|
چکیده
|
ساختار خانوار جوامع معاصر در بسیاری از نقاط جهان متفاوت از آن چیزی است که چندین دهه پیش وجود داشت، و در بسیاری از کشورها، شکل های جدید خانوار ظهور یافته است. مطالعه حاضر با هدف بررسی تغییرات صورت گرفته در ساختار خانوار در ایران در طول سه دهه ی گذشته (1397-1363) انجام شد. به این منظور داده های طرح هزینه و درآمد خانوار که توسّط مرکز آمار ایران انجام شده بود، مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته ها نشان داد که در طی دوره مورد مطالعه، سهم خانوارهای تک نفره، خانوارهای تک والد و نیز خانوارهای زوجین بدون فرزند با افزایش همراه بوده و در طرف مقابل از سهم خانوارهای گسترده و ترکیبی (خانوار خانوادگی با حضور سایر خویشاوند) کاسته شده است. هرچند خانوارهای زوجین به همراه حداقل یک فرزند همواره اکثریت مطلق خانوارها را به خود اختصاص داده اند اما سهم آن ها در یک دهه ی گذشته رو به کاهش گذاشته است. به نظر می رسد دلیل اصلی ثبات سهم این نوع از خانوارها، بافت فرهنگی و مذهبی جامعه و طولانی شدن دوره ی باقی ماندن فرزندان در خانه ی والدین باشد. با این حال، مشاهده روندهای موجود نشان می دهد اگرچه ساختار خانواده و خانوار در ایران تا دهه های پیش از ثبات نسبی برخوردار بود، ولی روند تغییرات از حدود یک دهه ی پیش تسریع شده است. انتظار می رود در آینده سرعت این تغییرات بیشتر شود که دلیل عمده آن جایگزینی نسل های مسن تر با نسل های جوانی خواهد بود که دارای تحصیلات و ارزش های متفاوتی در رابطه با خانواده و خانوار هستند.
|
|
پژوهشگران
|
میلاد بگی (نفر اول)، محمدجلال عباسی شوازی (نفر دوم)
|