مشخصات پژوهش

عنوان	سازگاری تطبیقی تغییرات زمانی دمای خاک و روند های دمای اسکرین در اقلیم های مختلف ایران
نوع پژوهش	پایان نامه
کلیدواژه‌ها	تحلیل طیفی، تغییر اقلیم، رژیم حرارتی خاک، مدل داده محور، مدل RegCM، SSA، پیوند از دور
چکیده	آگاهی از رژیم حرارتی خاک و نوسانات دمایی آن علاوه بر تاثیر بر توازن انرژی تابشی کره زمین، از خسارات احتمالی در بخش کشاورزی جلوگیری کرده و می تواند موجب افزایش بازدهی محصولات شود. در این مطالعه با بکارگیری روش تحلیل طیفی تکین (SSA)، روند ها و مولفه های نوسانی و همچنین میزان انطباق مولفه های متناظر سری های زمانی دمای خاک و سری های زمانی دمای هوا ، بارش و شاخص پیوند از دور NAO، در سه کلاس حرارتی مزیک، ترمیک و هایپرترمیک، طی سال های 2017-1993 در 30 ایستگاه معتبر هواشناسی ایران مورد بررسی قرار گرفت. همچنین شاخص های حرارتی دمای هوا و دمای خاک (در دو عمق 5 و 50 سانتی متری) شامل: بیشینه، کمینه، دامنه نوسانات دما، تفاوت بیشینه دمای هوا و خاک و تفاوت کمینه دمای هوا و خاک در سه کلاس حرارتی، جهت درک تغییرات اقلیمی و روند های آن ها در طی دوره 2017-1993 در ایران بررسی شدند. پارامترهای طول ساعت آفتابی، بارش، پوشش ابری، سرعت باد و رطوبت نسبی نیوار نیز جهت بررسی ارتباطشان با تغییرات شاخص های حرارتی اشاره شده، مورد تحلیل قرار گرفتند و مهمترین پارامتر های موثر بر دمای خاک سطحی در مقیاس سالانه و فصلی شناسایی شدند. کاربرد یک مدل داده محور جهت برآورد کمینه دمای خاک عمق 10 سانتی-متری مورد آزمون قرار گرفت و نهایتا انطباق دمای هوا و دمای خاک اعماق مختلف حاصل از برونداد مدل RegCM در کلاس-های حرارتی مزیک، ترمیک و هایپرترمیک تجریه و تحلیل شد. بطور کلی نتایج نشان داد که تغییرات سالانه دمای خاک رژیم حرارتی مزیک، تقریبا به یک میزان تحت تاثیر هر چهار فصل قرار دارد؛ رژیم حرارتی ترمیک بیشتر متاثر از تغییرات دمای خاک فصل پاییز (دارای روند کاهشی) و بهار است و تغییرات دمای خاک در فصل های زمستان و تابستان بیشترین تاثیر را بر تغییرات دمای خاک رژیم حرارتی هایپرترمیک داشته است؛ این نتیجه گیری در بررسی اثر تغییر اقلیم بر رژیم حرارتی خاک مهم است. در کلاس حرارتی مزیک روند افزایشی حداکثر دما در فصل بهار و تابستان در خاک سطحی بیشتر از دمای هوا بوده است؛ همچنین کمینه دمای خاک عمق 50 سانتی متری در این کلاس حرارتی با آهنگ بیشتری نسبت به کمینه دمای هوا در فصل تابستان دچار گرمایش شده است. این امر می تواند طول دوره رشد ریشه را کاهش دهد و ممکن است تنش گرمایی بیشتری را برای دانه های حساس یا گیاهان ایجاد کند. افزایش کمی
پژوهشگران	علی اکبر سبزی پرور (استاد راهنما)، فاطمه خوشحال جهرمی (دانشجو)