مشخصات پژوهش

عنوان	بررسی و تحلیل باستان شناختی محوطه های استقراری دشت همدان از آغاز دوره اسلامی تا پایان دوره صفوی
نوع پژوهش	مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها	لیدواژه ها دشت همدان محوطه های اسلامی بررسی باستان شناختی مسیرهای کاروانرو ساختار دفاعی
چکیده	دشت همدان از مهم ترین کانون های استقرار جوامع انسانی در دوره های مختلف تاریخی و بویژه دوران اسلامی در غرب ایران بوده است. با وجود بررسی و شناسایی آثار تاریخی این دشت در طول سال های 1385 و 1388 برای پاسخ به سوالاتی مانند؛ مهم ترین عوامل شکل گیری محوطه های دوره اسلامی دشت همدان چه بوده است؟ و حجم عمده مکان های استقراری دشت همدان مربوط به چه قرونی از دوران اسلامی است؟ منطقه، در تابستان 1394 مورد بازبینی قرار گرفت. هدف اصلی این بازنگری شناخت الگوهای استقراری محوطه های اسلامی دشت همدان بر پایه بررسی مجدد محوطه های شناسایی شده است. در این بررسی که بصورت میدانی و بشکل پیمایشی انجام شد، 14 محوطه بازبینی و 2 محوطه نویافته دیگر شناسایی گردید. در طول بررسی برای درک بهتر از الگوهای استقراری اطلاعات مکانی آن ها در فضای نرم افزار GIS وارد گردید و به دلیل اهمیت جایگاه داده های سفالی در گاهنگاری نسبی یک منطقه بعد از مطالعات گونه شناختی سفالینه ها و شناخت انواع تولیدات شاخص سفالی، مشخص گردید که محوطه های اسلامی دشت همدان بر اساس دو عامل زمین های حاصلخیز و مسیرهای کاروانرو پراکنده شده اند و وجود ویژگی های دفاعی در برخی از محوطه هایی که در کنار مسیرهای کاروانرو قرار دارند، نشان از اهمیت این موضوع در پراکنش محوطه ها دارد. علاوه بر این حوزه نفوذ محوطه های شاخصی چون هگمتانه به عنوان هسته استقراری این دشت بر روی تعدادی از محوطه های حول خود موثر بوده است.
پژوهشگران	محمد شعبانی (نفر اول)، مریم محمدی (نفر دوم)