|
چکیده
|
مفهوم مالیه عمومی در گذشته و علم اقتصاد بخش عمومی در حال حاضر، دربرگیرنده موضوعات مرتبط با فعالیتهای اقتصادی - اجتماعی دولتها، عملیات جمع آوری درآمدها و نحوه هزینه آنها در راستای اهداف و منافع جامعه است. دلیل اهمیت روزافزون مالیه عمومی برای دولتها را نیز میتوان در ضرورت انجام وظایف عمومی، از جمله تخصیص بهینه منابع، توزیع عادلانه تر درآمد و تثبیت اقتصادی در جوامع دانست. هم اکنون برای تمامی کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه، تعیین حدود وظایف دولتها برای اعمال سیاست های اجرایی مرتبط با امور تصدی گری و نظارت ، یک چالش مهم اقتصادی است و ماهیت و اندازه مالیه عمومی در هر جامعه تا حد زیادی به میزان حضور دولت، درجه توسعه یافتگی و پیچیدگی اقتصادی بستگی دارد. از طرف دیگر، بودجه ریزی دولتی به مفهوم شرح وضعیت و پیش بینی درآمدها و هزینه های دولت برای دوره مالی آینده، ابزار اصلی برنامه ریزی، کنترل فعالیتهای سازمانی و سلامت مالی مؤسسات وابسته به دولت محسوب می گردد. بودجه وسیله ای برای تدوین و تنظیم برنامه های دولت و سازمانها، وسیله تحصیل مجوز قانونی برای فعالیتهای دولتها و سازمانها، راهنمای اجرای سیاست های دولتی و سازمانها و قوی ترین وسیله کنترل قوه مجریه و وسیله آگاهی و اطمینان مردم از مصرف صحیح و قانونی منابع و وجوه عمومی است. بودجه ریزی در تکمیل فرآیند عملیاتی خود از چهار مرحله اساسی عبور می کند. ابتدا دولت، چارچوبی برای تنظیم سیاست های دولت و سازمانهای وابسته فراهم آورده و برای رسیدن به اهداف توسعه بلندمدت، برنامه پیشنهادی خود را ارائه می کند. در مرحله بعد با تصویب بودجه توسط مجلس، به اجرای تعهدات برنامه ای دولت و دستگاه های اجرایی، جنبه تکلیف قانونی داده می شود. سپس با اجرای قانون بودجه طی یک سال مالی، مسیر دستیابی به اهداف بلندمدت اقتصادی - اجتماعی کشور هموارتر میگردد. در مرحله آخر نیز با نظارت صحیح بر اجرای بودجه و رفع ابهامات، بودجه دولتی تفریغ شده و تمامی دستگاه های اجرایی با رعایت اصول شفافیت و پاسخگویی، سطح کمی و کیفی توسعه پایدار را ارتقاء می بخشند.
|