مشخصات پژوهش

صفحه نخست /بررسی وحدت و کثرت به عنوان ...
عنوان بررسی وحدت و کثرت به عنوان معقول اول یا معقول ثانی در حکمت متعالیه
نوع پژوهش مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها وحدت، کثرت، معقول اول، معقول ثانی
چکیده وحدت و کثرت از جمله مسائل مهم فلسفی است که تأثیر بسزایی در سایر قوانین فلسفی دارد. وحدت و کثرت با وجود و ماهیت پیوند عمیقی دارد. وحدت مساوق با وجود است. مشهور فلاسفه از جمله صدرالمتألهین شیرازی، وجود و به تبع وحدت را در زمره معقولات ثانی و ماهیت را در ضمن معقولات اولی طبقه بندی میکنند. با توجه به اینکه معقول اولی برخلاف معقول ثانوی در خارج مصداق دارد و تعقل معقول اولی مبتنی بر معقول ثانوی است باید گفت نتیجه باور ملاصدرا، تبعیت وجود و وحدت از ماهیت است که با سایر قوانین حکمت متعالیه ناسازگار است. این نوشتار از رهگذر نقد و بررسی دیدگاه مشهور فلاسفه، قائل است که وجود و به دنبال آن وحدت، معقول اولی و نیز ماهیات و به دنبال آن کثرت، معقول ثانی است تا تعقل ماهیت به وجود و تعقل کثرت به وحدت نیازمند باشد و همچنین وجود و وحدت مقدم بر ماهیت و کثرت باشد نه بالعکس.
پژوهشگران پروین نیک سرشت (نفر اول)، محمد بنیانی (نفر دوم)